70 / 341
TBB Dergisi 2014 (113)
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
69
ka aykırılık, kusurluluğu azaltan nedenler gibi ceza hukuku kurum-
ları ve kavramları üzerinde doğrudan etkisi olmuştur. Cezalandırma
söz konusu olduğundaysa kefaret teorisini ortaya çıkarmıştır. Kıta
Avrupa’sı ülkelerinin ceza kanunları, Kant’ın düşüncelerine dayanan
Alman idealizminin bilgi felsefesinin (epistemolojisinin) ve Aydınlan-
manın siyaset felsefesinin eseridir.
56
III- DOĞAL HUKUK OKULU ve AYDINLANMANIN SIYASI
İLKELERI
Ceza sorumluluğunun, faile mi fiile mi dayandığı, devletin hangi
fiilleri, hangi yollarla cezalandırma yoluna gittiği, cezalandırmanın ne
şekilde yapıldığı, hukuki konular olmanın yanı sıra aynı zamanda si-
yasi tercihlerdir. Çağımız modern devletleri, kendilerini yaratmış olan
Aydınlanma Çağının siyasi felsefesinin doğrudan izlerini taşımaktadır.
Doğal hukuk teorisi, Aydınlanma düşünürlerinin siyaset felsefele-
rinin yorumlanmasında çok önemli bir rol oynamakta yani Aydınlan-
manın siyasi ilkelerini içinde barındırmaktadır.
57
Doğal hukuk okul-
ları arasında hukuku ilahi kaynaklı veya akli kaynaklı algılamaları
açısından farklılıklar bulunsa da ortak yönleri; hukukun sınırsız ve
formdan bağımsız ezelden gelen genel ilkelere işaret ettiğini savunma-
larıdır.
58
Doğal hukukçular, insan aklının doğada bulunan genel geçer
kanunları ortaya çıkartabileceğini, aynı kanunlar vasıtasıyla doğal ve
doğal olduğu ölçüde nesnel, adil bir düzen kurulabileceğini düşün-
müşlerdir. Kısacası, rasyonel doğal hukukçulara göre, insanın doğası
gereği akli olanın, aynı zamanda iyi ve nesnel olduğu söylenebilir.
59
lelikle birinin ölümden kurtarılmamasını ahlaki ödeve aykırılık olarak görmüş,
bunun kategorik buyruğun ihlal edilmesini oluşturacağını söylemiştir.(George P.
Fletcher, “The Fall and Rise of Criminal Theory”, Buffalo Criminal Law Review,
1997-1998, Vol.1, p.291)
56
Hassamer, s.187 vd.
57
Crocker, a.g.m s.214
58
H. Silving,”The Twilight Zone of Positive and Natural Law”,
California Law Revi-
ew,
1955, Vol.43, pp.(477-513),p.477. Örneğin bir doğal hukukçu olan Vahit Bıçak,
2010 yılı basımlı Suç Muhakemesi Hukuku adlı eserinin önsözünde “….fiziksel
kurallar henüz keşfedilmeden önce nasıl kainatta mevcut ise, hukuk kuralları da
keşfedilmeden, farkında olunmadan ve dillendirilmeden önce evrende vardı. Hu-
kuk bilimi var olan ve tek olan hukuku keşfetme gayreti içindedir.” diyerek doğal
hukukçuların düşüncesini yalın bir dille ortaya koymuştur.
59
Outram, s.119 vd.