21 / 497
İşyerinin Devrinde Türk Ticaret Kanunu ile İş Kanunu Hükümlerinin İş İlişkilerine Etkisi
20
2.1.3. Birleşmenin İş Sözleşmelerine Etkisi
Hem devralma (katılma) şeklinde birleşme hem de yeni kuruluş
şeklinde birleşmede İş K. m. 6 anlamında işyerinin devri söz konu-
sudur.
28
İşyerinin devri de işveren değişikliğini meydana getirmek-
tedir. İşveren değişikliğinden söz edebilmek için, hukuki bir işlem
veya hukuki olay nedeniyle, işyeri üzerindeki hakların (mülkiyet veya
yararlanma hakkı) bir başka kişiye geçmiş olması ve bunun sonucu
olarak da iş sözleşmesinin tarafı olan işverenin bu sıfatını kaybetmesi
gerekir.
29
Bu anlamda, birleşmenin her iki şeklinde de işveren deği-
şikliği söz konusudur.
30
Bununla birlikte devralma şeklinde birleşme-
de, birleşme öncesi bu ortaklığa ait işyerinde çalışan işçiler açısından
işveren değişikliği meydana gelmemektedir. Buna karşılık, devreden
(katılan) ortaklıkların işyerinde çalışan işçiler açısından işveren deği-
şikliği meydana gelmektedir.
31
Devreden (katılan) ortaklık tüzel kişili-
ğini kaybetmekte, devralan (katılınan) ortaklık tüzel kişiliğini devam
ettirmektedir.
32
Yeni kuruluş şeklinde birleşmede ise, birleşen iki veya
daha fazla ortaklık tüzel kişiliklerini kaybetmekte ve yeni bir tüzel
kişilik ortaya çıkmaktadır. Birleşme öncesi işveren sıfatını taşıyan or-
taklıklar, birleşme sonucu tüzel kişiliklerini kaybettiklerinden işçiler
karşısında yeni kurulan ortaklık, daha önceki ortaklıkların tüm çalı-
şanları bakımından işveren sıfatını kazanmaktadır.
33
Yukarıda da belirttiğimiz gibi TTK. m. 136/f.3, birleşmede külli
halefiyet ilkesine yer vermektedir. Bu fıkraya göre,
“Birleşme, devrolu-
kı”, Çalışma ve Toplum, Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2013/1, S. 36, s. 99, 102-103.
28
Alpagut, İşyerinin Devri, s. 78; Doğan Yenisey, s. 138; Özkaraca, İşyeri Devri, s. 67;
Tulukcu, s. 134.
29
Güzel, s. 18, 160, 199; Fevzi Şahlanan, “İşverenin Değişmesi-İşyerinin Devri
ve İş Hukukuna İlişkin Sonuçları”, Tühis İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Kasım
2000-Şubat 2001, C. 16, S. 4-5, s. 14; Gülsüm Sönmez Tatar, İşyeri Devrinin
Kazanılmış Haklara Etkisi, Tühis Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu
İşverenleri Sendikası Yayını, Ankara 2011, s. 13, 40; İşverenin değişmesi hakkında
ayrıntılı bilgi için bkz. Alpagut, İşyerinin Devri, s. 41 vd.
30
Güzel, s. 160; Ali Cengiz Köseoğlu, İşyerinin Kapanmasının İş Sözleşmelerine
Etkisi, 1. Bası, Beta Basım, İstanbul 2004, s. 69; Alpagut, İşyerinin Devri, s. 78; Do-
ğan Yenisey, s. 138; Özkaraca, İşyeri Devri, s. 65; Tulukcu, s. 133.
31
Alpagut, İşyerinin Devri, s. 78; Doğan Yenisey, s. 138; Özkaraca, İşyeri Devri, s. 66;
Tulukcu, s. 133-134.
32
Güzel, s. 160; Köseoğlu, İş Sözleşmeleri, s. 69; Alpagut, İşyerinin Devri, s. 78.
33
Güzel, s. 160, 163; Alpagut, İşyerinin Devri, s. 78; Doğan Yenisey, s. 138; Özkaraca,
İşyeri Devri, s. 66; Tulukcu, s. 133.