TBB Dergisi 114. Sayı

İşyerinin Devrinde Türk Ticaret Kanunu ile İş Kanunu Hükümlerinin İş İlişkilerine Etkisi

İBK. 333. maddesinde olduğu gibi TTK. m. 178’de de itiraz hak-

kının kime karşı kullanılacağı konusunda bir düzenleme yer alma-

maktadır. Alman Medeni Kanununun 613a paragrafının 6. fıkrasında,

işçinin iş ilişkisinin devrine yazılı olarak eski veya yeni işverene iti-

raz edebileceği öngörülmüştür. O halde işçi, itirazını kullanırken bir

seçim hakkına sahiptir ve dilerse eski (devreden) işverene, dilerse yeni

(devralan) işverene karşı itiraz hakkını kullanabilecektir.

AB’nin 2001/23 sayılı Yönergesi dikkate alınarak hazırlanan İş K.

m. 6’da da devir halinde işçi temsilcilerini, işçi temsilcileri yoksa işçi-

leri işyeri devri hakkında bilgilendirme yükümlülüğüne yer verilme-

miştir. Oysa AB’nin 2001/23 sayılı Yönergesi’nde devralan ve devreden

işverenlerin, işyeri devrinin etkileri hakkında işçi temsilcilerini, işçi

temsilcileri yoksa işçileri işyeri devri hakkında bilgilendirme yüküm-

lülüğü düzenlenmiştir (m. 7/I.1). Hem Türk Ticaret Kanununda hem

de İş Kanununda devir halinde, çalışanları yani işçileri bilgilendirme

yükümlülüğüne yer verilmemesi önemli bir eksikliktir.

* TTKm. 178/f.2’de işçinin devre itirazı halinde iş sözleşmesinin bil-

dirim süresinin sonunda sona ereceği öngörülmektedir.

Oysa İş K. m.

6/f.5’te salt devrin işçi bakımından fesih için haklı sebep oluşturmadığı

belirtilmiştir. TTK m. 178/f.2, işçilere iş sözleşmesine devam edip etme-

me konusunda seçme hakkı vermektedir.

TTK. m. 178 yürürlüğe gir-

meden önce, işçinin devirden sonra yeni işveren ile çalışmak istememe-

si durumunda İş K. m. 17’de yer alan bildirim (ihbar) sürelerine uyarak

istifa etmesi gerekiyordu. İşçinin istifa etmesi halinde de işveren kıdem

tazminatı ödemekten kurtuluyordu. Bu durum işçinin aleyhineydi.

TTK. m. 178’de, işçinin devre itiraz etmesi sonucu iş sözleşmesinin sona

Süzek, s. 203; Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 63; Astarlı, s. 90; Alpa-

gut, İşyerinin Devri, s. 189; Kaplan Senyen, s. 28.

TTK. m. 178/II, çalışanların bölünme nedeniyle hak kaybına uğramalarının ön-

lenmesi ve çalışanın bölünmeye itiraz etmesi sebebiyle bölünmeyi engellemesi-

nin önlenmesi için; çalışanların, en geç bölünmenin ticaret siciline tesciline kadar

bölünmeye ve devre itiraz edebilecekleri ve itiraz halinde tüm hakları ödenerek

hizmet sözleşmelerine son verileceği, tüm alacakları ödenmediği takdirde ise bö-

lünmenin sicile tescil edilemeyeceği şeklinde düzenlenmesi gerektiği belirtilmiş

ve bu nedenle Moroğlu tarafından eleştirilmiştir (Moroğlu, s. 72-73). İtiraz hakkı-

nın kullanılması ile ilgili ayrıntılı bilgi için bkz. Astarlı, s. 89 vd.; Alp, Bölünme,

Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 60 vd.

Yalçın Tosun, “Sözleşmenin Devri”, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu, 1. Baskı,

On İki Levha Yayınları, İstanbul 2012, s. 180.