

TBB Dergisi 2014 (115)
Mustafa Yaşar DEMİRCİOĞLU
139
açıkça belirtilmektedir. Yönergenin söz konusu maddelerinde “önce-
den ilana tabi olan konular” ile “ilana tabi olmayan konular” ayrı ayrı
belirtilmiştir
37
.
4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerce yapılacak ihalelerde
öncelikle açık ihale usulünün esas alınacağı, diğer ihale usullerinin
Kanun’da belirtilen özel hallerde kullanılacağı, İdarelerin, ihaleyi pa-
zarlık usulü ile yapabilmesi için, 4734 sayılı Kanunun 21 inci madde-
sinin (b) bendinde yer alan doğal afet, salgın hastalık, can veya mal
kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önce-
den öngörülemeyen olayların ortaya çıkması ve bu nedenlerle ihale-
nin ivedi olarak yapılması zorunluluğunun doğması şartlarının
bir
arada ve birbirine bağlı olarak gerçekleşmesinin zorunlu olduğu
anlaşılmaktadır
38
.
İdarenin, ihaleyi 4734 sayılı Kanunun 21/b maddesi kapsamında
pazarlık usulü ile yapabilmesi için, madde metninde yer alan iki şartın
bir arada ve birbirine bağlı olarak gerçekleşmesi zorunludur. Birinci
şart, doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve
beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların
ortaya çıkması, ikincisi ise, bu nedenlerle ihalenin ivedi olarak yapıl-
ması zorunluluğunun doğmasıdır. Bir durumun Kamu İhale mevzuatı
ve 4734 sayılı kanunun 21 maddesinin (b) bendi açısından
“idarece
öngörülmeyen olay”
olarak değerlendirilebilmesi için; ortaya çıkan
olay, ihale yapılmasını gerektiren durumdan önce idare tarafından
“öngörülemez”
nitelikte olmalı, öngörülememe halinin de objektif
kriterlere göre yerinde bulunması ve idarenin iradesinden bağımsız
olması gerekmektedir. İhale konusu işin pazarlıkla temin edilmesi ge-
rektiğine ilişkin idarece gösterilen gerekçenin önceden öngörülmeyen
olay kapsamında değerlendirilmesi sonucunda ihalenin ilansız olarak
pazarlık usulü ile gerçekleştirilmesi işleminde haklılık payı olacaktır.
Aksi halde ihale usulü 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde sayılan
temel ilkelere aykırılık teşkil edecektir
39
. Önceki Kurul kararları ince-
37
Alyanak, s. 171.
38
Danıştay 13. Daire, Esas: 2009/4101, Karar: 2010/8217. Kamu İhale Kurul Kararı,
2010/Uy.Iı-1186.
39
Kamu İhale Kurulu Kararı, 2009/Uy.Iı-1809, “Öngörülemezlik” İle İlgili Bu İfa-
deler Kurul Üyeleri Ali Kemal Akkoç Ve Hakan Günal’ın Muhalefet Şerhinden
Alınmıştır.