

İhale Yolsuzluklarında Yeni Trend “Açık İhale” Usulünün Terki
142
meyen sebep”
olarak kabul edilmesi doktrinde haklı olarak eleştiril-
miştir. Zira idarelerin, ihale usulüne bağlı olarak şikayete konu olsun
veya olmasın asgari/azami ihale sürecini tespit edebilmeleri, önceden
öngörebilmeleri ve ona göre ihtiyaçlarına yönelik programlama ya-
pıp ona göre ihale sürecini başlatmaları mümkündür. İdarelerin, bu
programlamaya göre ihaleye önceden çıkabilmeleri de mümkünken
bu konunun idare tarafından önceden öngörülemez olay olarak düşü-
nülmesi doğru olmadığı gibi kötüye kullanımları da beraberinde geti-
recektir. Zira idarelerin bu sayede, koşulları oluşmadığı halde pazarlık
usulünü işletmeleri ve esas ihale usullerinden kaçınmaları mümkün-
dür. Bu uygulama; Kanun’un temel ilkelerini düzenleyen 5’inci mad-
desi ile idarelerin uygulamada dikkat edecekleri hususları düzenleyen
62’nci maddesine ve ihale usullerinin düzenlendiği maddelere aykırı
sonuçlar doğurabilecektir
43
.
Benzer şekilde süreklilik arz eden mal ve hizmet alımlarında te-
mel ihale usullerinden kurtulmak amacıyla veya ödeneklerin zaman
içerisinde bölüm bölüm tahsis edildiği gerekçesi ile ihtiyacın bölümle-
re ayrılması suretiyle kısa süreli ve birbirini takip eden pazarlık usul-
leri yoluyla ihtiyaçların temin edilmeye çalışılması da hukuka aykırı
olacaktır
44
.
43
Uz, s. 201.
44
Hastanenin bu işe ait ödeneğinin daha önceden çıkmış olmasına rağmen gerekli
yasal koşulları yerine getirerek 7 veya 6 ay süreli açık usulde ihale yapmak yeri-
ne sürekli olarak pazarlık usulü ile ihale yapması ve bu ihalede mevzuata aykırı
davranarak hastanenin temizlik hizmeti işlerini yapan firmaya işi ihale etmesinin
şüphe uyandırdığı hususları ile pazarlık usulü ile yapılan 1 aylık Hasta ve Zi-
yaretçileri Yönlendirme hizmeti ihalesinin bitim tarihinden 1 gün önce idarenin
yeniden pazarlık usulü ile ihale yaparak işi oldu bittiye getirmesi ve gerekli öde-
neğin çıkmış olmasına rağmen 3 ay süre ile pazarlık usulünde ihale yapmış olma-
sının firmalarında haklı şüphelere yol açtığı ve bu ihalede 4734 sayılı Kanunun
temel ilkelerine aykırı hareket edildiği hususları iddia edilmektedir. İdarenin baş-
vuru sahibinin şikayetine verdiği 13.05.2004 tarih ve 080274 sayılı cevabi yazıda,
“Hastanenin daha önceden yapmış olduğu Hasta ve Ziyaretçileri Yönlendirme
Hizmetleri İhalesi 1 aylık olduğundan Açık İhale Usulü ile ihalenin yapılması-
na Kanunen gerekli süre olmadığından dolayı 1 aylık yapmış oldukları pazarlık
ihalesinin bitim tarihinden önce yeniden pazarlık usulü ile ihale yapılmasında
Kanunen ve kurumlarınca sakınca olmadığı” belirtilmiştir. ..İdarenin söz konusu
ihtiyacı süreklilik arz eden bir hizmet alımını gerektirdiğinden, konuyla ilgili ihti-
yacın yeterli süre öncesinde tespiti ve bu ihtiyacın karşılanması için planlama ya-
pılabilmesi mümkün olup; açık ihale usulü için gerekli sürecin işletilmesi halinde
sürecin uzayacağı, işin aksayacağı gibi gerekçelerle, 4734 sayılı Kanunun 21 inci
maddesinin (b) bendinin uygulanması mevzuata aykırı görülmüştür. 4734 sayılı