139 / 517
İhale Yolsuzluklarında Yeni Trend “Açık İhale” Usulünün Terki
138
usulünü uygulamak zorundadır
33
. Bu haller dışında idarelerin pazarlık
usulü ile ihale yapmaları konusunda serbest hareket etme imkanları
ve bir takdir yetkileri bulunmamaktadır. Kanun’da belirlenen sebeple-
rin ortaya çıkması durumunda idare bir seçim yapma, değerlendirme
imkanına sahip olmaksızın belli şekilde hareket etme zorunluluğu ile
karşı karşıyadır
34
. Bağlı yetki aslında idarenin kanuniliğinin özel bir
uygulama şekli olarak karşımıza çıkmaktadır
35
. Bağlı yetki kuralları
çerçevesinde 4734 sayılı Kanun’da pazarlık usulü ile yapılabilecek hal-
ler şu şekilde sayılmaktadır:
a- Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapı-
lan ihale sonucunda teklif çıkmaması,
b- Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi
ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörüleme-
yen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapıl-
masının zorunlu olması,
c- Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üze-
rine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.
d- İhalenin, araştırma ve geliştirme sürecine ihtiyaç gösteren ve seri
üretime konu olmayan nitelikte olması.
e- İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün
nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özellikleri-
nin gerekli olan netlikte belirlenememesi.
f- 2014 yılı itibariyle idarelerin yaklaşık maliyeti 157.923 Türk Lirası-
na
36
kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.
Avrupa Birliği’ nin 2004/18/EC sayılı Kamu Satın Alma Yöner-
gesi’ nin 28’ inci maddesine göre de pazarlık usulü ile ihale; yalnızca
Yönergenin 30 ve 31’inci maddelerinde belirtilen durumlarla sınırlı
olarak başvurulacak istisnai bir yol olarak düzenlenmiştir. Yönerge’
nin 28’inci maddesinde pazarlık usulü ile ihalenin ancak
“belirli du-
rumlarda ve belirli koşullar altıda”
yapılabileceği açıkça ifade edile-
rek bu usulün istisnai durumlarda başvurulabilecek bir usul olduğu
33
Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 139.
34
Karahanoğulları, s. 502.
35
Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 139.
36
Bknz. 30.01.2014 tarih ve 28898 sayılı Resmi Gazete.