

TBB Dergisi 2014 (115)
Mustafa Yaşar DEMİRCİOĞLU
135
teklif sahiplerini sonraki ihalelerde kartel tarafından cezalandırmak
(örneğin, yıkıcı fiyatlandırma uygulamak) daha kolay olduğundan,
ihale öncesinde kartel oluşturmak ihtimali de daha yüksektir. Kamu
alımlarında kartel anlaşması oluşturarak devlete pahalı mal ve hizmet
tedarik edilmesi; kaynak dağılımında etkinliği bozmakta, kamu açık-
larını artırmakta ve nihayet vatandaşın ödediği vergilerin karşılığını
alamamasına neden olmaktadır
26
.
II- Temel İhale Usulleri: Açık İhale usulü/ Belli İstekliler
Arasında İhale Usulü
4734 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlığını taşıyan 4’üncü madde-
sinde ihale usulleri tanımlanmıştır. Buna göre pazarlık usulü; Kanun-
da belirtilen hallerde kullanılabilen, ihale sürecinin iki aşamalı olarak
gerçekleştirildiği ve idarenin ihale konusu işin;
1-Teknik detaylarını,
2- Gerçekleştirme yöntemlerini,
3- Belli hallerde fiyatını,
isteklilerle görüştüğü usulü ifade etmektedir
27
. Aslında Avrupa
Birliği sisteminde pazarlık usulü ile amaçlanan; idare ile isteklilerin
ihale konusu işle ilgili bazı hususları müzakere edebilmelerinin önü-
nün açılabilmesidir. Bu nedenle pazarlık usulünün “negotiated proce-
dure” olarak ifade edilmesi de anlamlıdır. Ülkemiz uygulamasında ise
pazarlık usulü daha çok, açık ihale ve ilan şartlarından imtina edebil-
menin yasal bir dayanağı imiş gibi algılanıp uygulanmakta, ihale ko-
nusu işin teknik detayları, gerçekleşme yöntemleri ve fiyatı konusunda
herhangi bir müzakere, görüşme, pazarlık yapılmamaktadır.
26
Emek, Kamu İhalelerinde Rekabetin Sağlanması Ve Korunması, s. 35-36.
27
Avrupa Birliği’ nde kamu alımları ile ilgili olarak 2004/18/EC sayılı Kamu Satın
Alma Yönergesi’ ne göre de pazarlık usulü, idarenin tedarikçilere, yüklenicile-
re veya hizmet sağlayıcılarına kendi seçimleriyle ilgili olarak danıştığı ve onlar-
la sözleşme koşullarını, örneğin, teknik, idarî veya mali koşulları görüştüğü bir
usuldür. Pazarlık usulünde idareler, fiyatlar, teslim tarihleri, miktarlar, teknik
özellikler ve teminatlara özel atıfta bulunarak sözleşme şartlarının belirlenmesin-
de aktif bir rol oynayabilmekle birlikte bu usulde de, özellikle, teklifleri ve teklif-
lerin sunduğu avantajları etkin bir biçimde karşılaştırması, istekliler arasında eşit
muamele ilkesini uygulaması gerekir. Alyanak, s. 171, Lüleci, s. 40.