sayi115

İhale Yolsuzluklarında Yeni Trend “Açık İhale” Usulünün Terki

146

Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi

ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen

olayların ortaya çıkması veya savunma ve güvenlikle ilgili özel du-

rumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının

zorunlu olduğu ya da idarelerin yaklaşık maliyeti 157.923 Türk Li-

rasına

kadar olan mal alımlarında, malın sözleşme yapma süresi

içinde teslim edilmesi ve bunun idarece uygun bulunması halinde,

sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunluluğu bulun-

mamaktadır.

3- Pazarlık Usulünün Seçilmesindeki Gerekçenin

Açıklanması ve İdari İşlemin Sebep Unsuru

Bilindiği üzere bir idari işlem belli unsurların bir araya gelmesi ile

oluşur. Bunlar; idari işlemin hukuka uygunluğunun denetimi açısın-

dan büyük önem taşımaktadır. İhale hukukunda pazarlık usulünün

seçilmesi ve bu usulle ihalelerin yapılması konusunda idari işlemin

gerekçesi veya sebep unsuru ön plana çıkmaktadır. Sebep unsuru; ida-

reyi böyle bir işlem yapmaya yönelten etken veya bir başka ifade ile

işlemin gerekçesidir

. Sebep; idari işlemden önce gelen hukuki veya

fiili etkenlerdir

. İhale hukukunda pazarlık usulü ile ihalenin/idari

işlemin yapılmasına dayanak teşkil eden etken veya gerekçeler mev-

zuatta açıkça sıralanmış olup bu konuda bir belirsizlik söz konusu de-

ğildir

. Bu çerçevede örneğin işin

“acele (ivedi) olarak”

karşılanması

gerekliliği tek başına pazarlık usulü ile ihaleye haklı gerekçe olamaz.

Pazarlık usulü ile ihale yapılabilmesi için kanunda sayılan durumlarla

sınırlı olarak hukuken geçerli, muteber ve her halükarda özel menfaat

idareye verilmesi gerekmekte olup bu saatten sonra verilen teklifler kabul edilme-

mekte ve açılmaksızın iade edilmesi gerekmektedir. Tekliflerin iadeli taahhütlü

olarak da gönderilmesi mümkündür. Posta ile gönderilecek tekliflerin ihale dokü-

manında belirtilen ihale saatine kadar idareye ulaşması şarttır. Postadaki gecikme

nedeniyle işleme konulmayacak olan tekliflerin alınış zamanının bir tutanakla tes-

pit edilmesi gerekmektedir. Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç,

herhangi bir sebeple geri alınamaz ve değiştirilemez.

Bknz. 30.01.2014 tarih ve 28898 sayılı Resmi Gazete.

Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 391-392, Günday, s. ………

Gözler, C I, s. 893.

İdari işlemin sebebi; açıkça belirtilebileceği gibi sebep belirsiz kavramlarla (milli

güvenlik, kamu düzeni, kamu yararı vb.) da ifade edilebilir ya da sebep hiç göste-

rilmeyebilir. Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 394-395, Gözler, C I, s. 896-899