sayi115

İhale Yolsuzluklarında Yeni Trend “Açık İhale” Usulünün Terki

152

belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenmektedir. Yu-

karıda sayılan haller nitelikleri itibariyle kamu hizmeti sunumunda

ihtiyaç duyulan mal/hizmetlerin ve yapım işlerinin vakit geçirilmek-

sizin, acilen/biran önce giderilmesinin zorunlu olduğu haller olarak

karşımıza çıkmaktadır.

Pazarlık usulünde 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesine 2008 yı-

lında eklenen fıkra ile (b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan

yapılması zorunluluğu kaldırılmış olup, ilan yapılmayan bu hallerde

en az

üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini

birlikte vermeleri istenmektedir. İdarelerin ihaleyi en uygun şartlarla

ve bedelle yapabilmesi, tarafsız olmasına ve istekliler arasında serbest

rekabete imkan verecek ortamı yaratmış olmasına bağlıdır

. Bu amaç-

la ihaleye mümkün olduğu kadar çok isteklinin katılımının sağlan-

ması önemli olmasına rağmen 2008 yılında yapılan kanun değişikliği

ile maalesef serbest rekabet, tarafsızlık, ekonomik açıdan en avantajlı

teklifin (piyasa rayiçlerine en uygun ve gerçekçi bedeller üzerinden

işin ihale edilmesi) bulunmasına yönelik üstün bir takım amaçlardan

vazgeçilmiştir.

Avrupa Birliği’ nin 2004/18/EC sayılı Kamu Satın Alma Yönergesi’

nin 31’ inci maddesinde pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde hangi

durumlarda “

ihale öncesi ilan yapılmayabileceği”

(negotiated proce-

dure without publication) düzenlenmiştir. Bu haller şu şekilde sırala-

nabilir

1- Yapım işi, mal alımı ve hizmet alımı ihaleleri için ihaleye ilişkin

başlangıçtaki koşulların esaslı değişikliğe uğramamış olması ve

talep edilmesi durumunda açık ya da belli istekliler arasında ihale

usulü ile yapılan ihalelerde hiç teklif sunulmaması ya da uygun

teklif verilmemesi veya hiç başvuru yapılmaması halinde ilan ya-

pılmak şartıyla pazarlık usulü ile ihale gerçekleştirilebilir (m. 31,

1/a bendi).

2- Yapım işi, mal alımı ve hizmet alımı ihaleleri için teknik veya sa-

natsal nedenlerle veya münhasır hakların korunmasıyla ilgili se-

beplerle ihalenin sadece belirli bir ekonomik operatöre verilebili-

Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 484.

Alyanak, s. 174-176.