sayi115

Vergi Denetimi Açısından Beyan Edilen Gelirin Doğruluğunun Tespit Yöntemleri

224

mesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak

amacıyla yapılan faaliyet”

ifadesi esas olarak “Amaç” başlığını taşıyan

VUK’un 134’üncü maddesinin tekrarından ibarettir. Vergi İdaresi tara-

fından daha önce yapılan bir tanıma göre ise, vergi incelemesi,

“gerekli

olduğunda yapılacak fiili envanter, yoklama veya arama sonucu ele geçirile-

cek defter ve belgeler ile araştırma sonucu elde edilecek bilgi ve bulgular da

dahil olmak üzere, mükellefin defter, belge, hesap ve kayıtlarının incelenme-

si suretiyle mükellef tarafından ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun

saptanmasıdır.”

Doktrinde de, vergi incelemesine yönelik olarak, beyanların ve

ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu sağlamak amacıyla yü-

kümlünün defter kayıtları, belgeleri ve envateri üzerinde yapılan de-

rinlemesine bir araştırmadır

şeklinde VUK’un anılan maddesi refe-

rans alınarak yapılan tanımların yanı sıra; mükellef ve sorumluların

vergi ile ilgili işlemlerinin, yapılmasından veya yapılmaları gereken

aşamadan sonra, vergi idaresinin yetkili elemanlarınca denetlenme-

sinin

vergi incelemesi olarak kabul edildiği şeklinde ifade edilen ta-

nımlamalar da bulunmaktadır.

Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar VUK’un 135’inci madde-

sinde belirtilmiştir. Türkiye çapında, bölge düzeyinde ve il düzeyinde

inceleme yetkisine sahip olan inceleme elemanlarından oluşan yapı-

, 10/07/2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 646 sayılı Kanun

Hükmünde Kararname (KHK) ile değişiklik yapılmış ve vergi incele-

me ve teftiş birimleri Vergi Denetim Kurulu (VDK) adıyla birleştiril-

miştir

. Yapılan düzenleme, mesleklere giriş şartları, yetiştirilmeleri

Tanım ilk kez, anılan Yönetmeliğin 28’nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan

31/12/2010 tarihli ve 27802 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi İncelemele-

rinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te yapılmıştır.

Gelir İdaresi Başkanlığı, Tüm Yönleriyle Vergi İncelemesi, Ankara, 2007, s.8.

Öncel, Kumrulu ve Çağan, s.100.

Turgut Candan, Vergilendirme Yöntemleri ve Uzlaşma, Ankara: Yaklaşım Yayın-

ları, 2001, s.153

Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları ve Gelirler Kontrolörleri tüm Türkiye ça-

pında yetkili iken, vergi denetmenleri bölge düzeyinde ve vergi dairesi başkanı/

defterdar ile GİB’in merkez ve taşra teşkilatında görev yapan müdürleri il düze-

yinde inceleme yetkisini haiz idiler.

Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kontrolörleri ve Vergi Denetmen-

leri “Vergi Müfettişi” unvanını almış, bunların tamamının yetkisi Türkiye düzeyi

olarak belirlenmiş ancak, inceleme yetkisinde mükelleflerin büyüklükleri itibariy-

le farklılaştırma yapılmıştır.