sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Cihat ÖNER

269

Daha açık olarak, dosyada, tahrip olayının mücbir sebep sayılabile-

cek koşullarda gerçekten meydana geldiğine dair inandırıcı bir kanıt

mevcut değildir. Bu durum karşısında, olayda KDV indiriminden ya-

rarlanabilmek için gerekli yasal defterlere kayıt koşulu gerçekleşmiş

kabul edilemeyeceğinden, mahkemeye ibraz edilen faturaların gerçek

mahiyete uygunlukları kanıtlanmış olsa dahi, indirim hakkı vermele-

ri olanaklı değildir.

Bu karar çeşitli açılardan ilginçtir. Öncelikle mahkemenin bir ger-

çeklik araştırması yapmakta olduğu görülmektedir. Bu araştırma sı-

rasında ispat yükünün mükellefte olduğu belirlenmiş ve mükelleften

iddiasını ispat etmesi talep edilmiştir. Mükellef bu talep doğrultusun-

da, kullandığı faturaların gerçek olduğunu ispatlamıştır. Danıştay da

bunu kabul etmektedir; ancak gerekli kayıtlar yapılmadığı için mükel-

lefin indirimden yararlanması mümkün görülmemiştir. Danıştay ka-

yıt yükümlüklerini yerine getirmeyi bir geçerlilik şartı olarak algıla-

maktadır. Kullanılan faturaların gerçek olduğu tespiti ise ispat şartına

ilişkin bir belirlemedir. Dolayısıyla Danıştay’ın yaklaşımında belgele-

rin ispat aracı olarak kullanılabilmesi geçerlilik şartlarını taşımaların-

dan ayrı ele alınmalıdır. Buradaki geçerlilik şartı kayıt yükümlülüğü-

dür; belgelerin gerçek olup olmadıklarına ilişkin bir tespit değildir. Bu

araştırma VUK 3’üncü madde uyarınca gerçekleştirilecektir.

VII. Faaliyetin Niteliği Bakımından İktisadi, Ticari ve Teknik

İcaplar

Bazı faaliyetlerin yürütülmesi ve devamlılığının sağlanması için

uyulması gereken çeşitli iktisadi, ticari ve teknik icaplar mevcuttur. Bu

icaplar hem faaliyetin niteliği göz önünde bulundurularak değerlendi-

rilir hem de faaliyet yürütülürken bunlara uyulup uyulmadıkları de-

netlenmeye çalışılır. Bazı icaplar tüm ticari faaliyetler için geçerli olsa

bile her faaliyetin kendine has özellikleri göz önünde bulundurulma-

lıdır. Ayrıca konunun özelliğine göre iktisadi, ticari ve teknik icaplar

ayrı ayrı ele alınmalıdır.

Danıştay önüne gelen bir uyuşmazlıkta verilen hizmetin karşı-

lıksız yapılmasını iktisadi ve ticari icaplara aykırı bulmuştur. Burada

Dnş. 7. D., E. 2001/827, K. 2003/381, T. 06.02.2003.