sayi115

Tarafların Sulhe Teşvik Edilmesinde Etkili Bir Örnek: İngiliz Hukuk Yargılamasında...

302

Düzenleme ile tespit edilmiş olan hukuki sonuçların gerçekleşme-

sinin şartı, davacının dava sonunda verilen hüküm ile, davalının getir-

diği 36. Kısım sulh önerisine kıyasla daha yararlı (avantajlı) bir sonuç

elde edememiş olmasıdır. Yukarıda ifade ettiğimiz üzere Kanunun bu

ifadesi biraz muğlak olduğu için yapılan değişiklikle “daha yararlı”

kavramı bakımından da bir tanım eklenmiştir. Buna göre daha yararlı

kavramı, fark ne kadar küçük olursa olsun, parasal olarak daha yük-

sek olan değeri ifade etmektedir. Buna göre elde edilen hüküm, davalı-

nın önerisinden 1 İngiliz Pound’u bile daha yüksek olsa, Kanunun ön-

gördüğü yaptırımların şartı gerçekleşmemiş olacaktır. Kanun mutlaka

“daha avantajlı” bir sonuç aradığı için, davacının elde ettiği hükmün,

karşı tarafın sulh önerisini birebir karşılaması halinde de davacının

aleyhine sonuç oluşacaktır. Konusu para ile ölçülemeyen davalarda ise

mahkemenin, hüküm ve sulh önerisinin karşı tarafa sağladığı (veya

kabul edilseydi sağlayacağı) sonuçların karşılaştırılması bakımından

yorum yapması gerekecektir. Bu tür davalar bakımından Carver dava-

sında verilen kararda ifade edilen

“verilen savaşın haklı olup olmadı-

ğının tespitinde tüm ilgili etkenlerin göz önünde bulundurulması ge-

rektiği” görüşünün, mevcut düzenleme bakımından da uygulanması

gerektiği literatürde ifade edilmektedir

Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, sulh önerisi dava içerisindeki

bir uyuşmazlık konusuna ilişkin de olabilir (CPR r. 36.2(d), 36.5). Eğer

asıl talep yanında örneğin kusur oranına ilişkin de bir öneri getiril-

mişse, sulh önerisinin şartlarının oluşup oluşmadığını tespit ederken

mahkemenin, dava sonunda hükmolunan miktarın yanı sıra, tarafla-

rın hükümle tespit edilen kusur oranlarını da göz önünde bulundur-

ması gerekecektir. Hatta sadece kusur oranına göre bir öneri getiril-

mişse, hükmolunan şey sulh önerisinin sonuçları bakımından önemli

olmayacak, sonuçların uygulanıp uygulanmayacağının tespiti için

sadece mahkemenin kusur oranı hakkında vardığı sonuca bakılacak-

tır

. Buna göre örneğin davalı kendisinin yüzde elli kusurlu olduğunu

kabul ettiği bir sulh önerisi sunar, davacı dava sonunda tazminata hak

kazanır fakat mahkeme davalının kusur oranının yüzde elliden daha

düşük olduğu sonucuna varırsa, Kanunda belirtilen şartlar gerçekleş-

Carver v Baa Plc [2008] Ewca Civ 412.

Zuckerman, s. 1293.

İbid, s. 1301-1302.