TBB Dergisi 116.Sayı

TBB Dergisi 2016 (116)

Hayrettin YILDIZ

143

kavrama göre, zararlı sonuç ile fiil arasında uygun illiyet bağının var-

lığı yeterli değildir. Buna ek olarak davranışın haksız ve keza hukuka

aykırı olması gerekir. Hukuka aykırılık bağının aynı zamanda uygun

illiyet bağının tamamlayıcısı olduğu da ileri sürülmektedir

. Ancak

bu teori son zamanlarda Alman öğretisi tarafından ortaya atılıp Fe-

deral Mahkeme tarafından bazı kararlarda kullanılmış olsa da uygun

illiyet bağı kadar hukukta genel bir geçerlilik düzeyine henüz ulaşa-

bilmiş değildir

Bu araştırmanın temasına uygun olmadığı için illiyet bağı ile ilgili

diğer ayrımlara girmeden konunun idare hukukuna, özelde idarenin

mali ve hukuki sorumluluğuna ilişkin kısmına geçiyoruz.

II. İdarenin Hukuki Sorumluluğu ve İlliyet Bağı

Özel hukukta bireyin yararı ile başka bir bireyin yararı karşı kar-

şıya gelmekte ve meydana gelen sonuç bakımından taraflar arasında

bir denge sağlanmaya çalışılmaktadır. İdare hukukunda ise birey ya-

rarı, kamu yararı ile karşı karşıya gelmektedir. Özel yarar ile kamu

yararının çatışması durumunda da çoğunlukla kamu yararı üstün tu-

tulmaktadır. Örneğin idare bir taşınmaza ihtiyaç duyuyorsa, bireyin

rızasını aramaksızın kamulaştırma yoluna gidebilir. Ancak, bireyin

mağduriyetinin bütünüyle kamu yararı karşısında feda edilmemesi

için, bireyin maddi ve manevi mamelekinde meydana gelen zararın

idare tarafından tazmin edilmesi gerekir. Neticede, idarenin faaliyet-

lerinden kaynaklanan mali sorumluluğu idari yargıcın, genel yarar

ile özel yarar arasında kuracağı dengede sağlanacaktır

. Bu yüzden

idarenin sorumluluğunun belirlenmesinde idare hukukunun Mede-

ni Kanun hükümlerinden farklı özel nitelikte kuralları bulunmak-

tadır

. Buna “idari sorumluluğun özerkliği” de denmektedir

. Bu

(Nakleden- Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, op.cit, s. 249 ve Nuri Erişgin, “Tehlike

Bağı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Cilt 49, Sayı 1-4, 2000 s.

142) .

Oğuzman ve Öz, Borçlar Hukuku, op.cit, s. 562.

Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, op.cit, s. 249 vd.

Yaşar, “İdarenin Sorumluluğu Üzerine Düşünceler”, op.cit, s. 203.

Yıldızhan Yayla, İdare Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2009, s. 361

Daha fazla bilgi için bkz; Gözler, İdare Hukuku, op.cit, s. 1033 vd., Blanco kararı