TBB Dergisi 116.Sayı

TBB Dergisi 2016 (116)

Mahmut ŞEN

189

kamu çalışanlarının yaptıkları başvuruları uzun bir süre kabul edi-

lebilir bulmamıştır

1999 tarihli Pellegrin-Fransa kararından önce Mahkeme, memur-

ların işe alınma, kariyer ve kamu görevinden çıkarılmalarına iliş-

kin ihtilafların, kural olarak Sözleşme’nin 6. maddesinin kapsamına

girmediğini beyan etmiştir. Bu dönemde Mahkeme, başvuranların

şikâyetinin, memurların işe alınması, kariyer ve memuriyetlerinin

sona erdirilmesine ilişkin olmayıp, kanundan doğan tamamen mad-

di nitelikli taleplere ilişkin olduğu durumlarda uyuşmazlığın esasını

incelemiştir.

Zaman içerisinde AİHM, bu içtihatlarını terk ederek taraf devlet-

lerin bu tür davalarda ileri sürdüğü, başvuranın kamu görevine ve

devletin genel çıkarlarının korunmasına doğrudan katılım sağladığı

yönündeki itirazlarını davayı kabul edilebilirlik incelemesinde reddet-

mek için tek başına yeterli görmemeye başlamıştır. Mahkeme, Pelleg-

rin kararıyla ‘kamu görevi’ kavramının, Sözleşme’ye taraf devletlerin

ulusal hukuk sisteminde nasıl tanımlanırsa tanımlansın, birbirine

denk ya da benzer görevi bulunan kamu görevlilerinin eşit muamele

görmelerini sağlayacak şekilde özerk bir yorumunu yaparak, belirsiz-

liğe bir son vermek istemiştir. Temel gerekçe, benzer işi yapan kişilerin

iç hukukta memur, işçi, sözleşmeli, geçici görevli gibi farklı şekilde ta-

nımlanmasına rağmen, bu statülerden kaynaklanan bazı dava türleri-

nin nitelik olarak aynı kategoride yer almasıdır

Mahkemece, idare hukuku anlamında üstün kamu gücü kullan-

mayan ve devleti temsil etmeyen kamu çalışanlarının iç hukukta dev-

letle olan istihdam ilişkisi ne olursa olsun, aynı kapsamda oldukları

değerlendirilmiş ve pek çok davada 6. maddenin uygulanabilir oldu-

ğuna karar verilmiştir. AİHM tarafından, kamu görevlisinin icra ettiği

görev ve sorumluluklarının türüne dayalı olan fonksiyonel bir kriter

benimsemiştir. Buna göre, devletin genel çıkarını doğrudan temsil

eden işlerde, kamu hizmetinin yürütülmesine katılan ve üstün kamu

gücü kullanan asker ve polis gibi meslek sahipleri, devlet egemenliği-

AİHM, Massa -Italya, Başvuru no:14399/88, 24 Ağustos1993, para. 20, 26, http://

hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi:01.03.2014

İHM, Pellegrin-Fransa, Başvuru no:28541/95,8 Aralık 1999 , para. 65.

doc.echr.coe.int,erişim tarihi 07.04.2014