193 / 449
Kanun ile Bir Kurumdaki Kamu Görevinin Sona Erdirilmesine İlişkin Uyuşmazlıklarda ...
192
Sonuç olarak AİHM, iç hukuktaki düzenleme şekli ve devletle bi-
rey arasındaki istidam ilişkisi ne olursa olsun, kural olarak, parasal
ve özlük hakları, disiplin cezası, görevde yükselme, memuriyete gi-
riş ve kamu görevinin sona erdirilmesi gibi davaların, 6. maddenin
güvenceleri dışında bırakılmasına izin vermemektedir. Eğer bu tür
uyuşmazlıklar, iç hukukta dava konusu edilebiliyor ve söz konusu
dava, ilgili görevlinin üstlenmiş olduğu kamu hizmetinin şartlarını ve
kullanmakta olduğu üstün kamu gücünün sınırlarını tartışmalı hale
getirmek suretiyle devletin egemenlik alanına müdahale sonucu do-
ğurmuyorsa, 6. maddede düzenlenen medeni hak ve yükümlülükler
kapsamında olduğu değerlendirilmektedir
39
.
3. Kamu Görevinin Kanunla Sona Erdirilmesine İlişkin
Davalarda Yargısal Denetim ve Adalete Erişim Hakkı
3.1. İdari Yargıda Adalete Erişim Hakkı
Çağdaş hukuk sistemlerinde idari yargının temel fonksiyonu, sı-
nırsız kamu gücünün hukuk ile sınırlandırılması, kişi hak ve hürriyet-
lerinin devlet yetkisi kullanan idari birimlerin haksız müdahalelerine
karşı korunması, bu yolla idarenin hukuk alanı içerisinde tutulması
olarak belirlenmiştir
40
. Başka bir deyişle, idarenin yargısal denetimi
devlet- birey ilişkilerinde devletin koymuş olduğu kurallara ve kur-
muş olduğu hukuk düzenine uygun davranmasını sağlayan bir meka-
nizmadır
41
. Ancak temel hakların etkili bir yargısal korumaya tabi tu-
tulabilmesi için idari yargı denetiminin taşıması gereken bazı zorunlu
unsurlar bulunmaktadır. Mahkemeye erişimin önündeki engellerin
kaldırılması, uyuşmazlığın tarafsız, bağımsız
42
, alanında uzman yet-
kin bir hakim tarafından incelenmesi, makul sürede hem yürütmenin
39
AİHM, Vılho Eskelınen ve Diğerleri-Finlandiya, Başvuru no: 63235/00, 9 Nisan
2007 , para.62,
http://hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: 15.03.2014
40
Mithat Sancar, Hukuk Devletinin Geleceği Açısından İdari Yargı, İdari Yargı
Sempozyumu, 2000, Danıştay Yayın Bürosu Yayınları, No:59, s.76
41
Onur Karahanoğulları, Türkiye’de İdari Yargı Tarihi, Turhan Kitabevi, Ankara,
2005,s.15
42
Mahkemelerin Bağımsızlığı tartışmasının tarihi temellerine ilişkin tartışmalar
için bkz. Mustafa Kutlu, ‘Kuvvetler Ayrılığı,Temelleri, Gelişimi, Hukuk Devleti-
nin Kökenleri, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2001, s. 158