192 / 449
TBB Dergisi 2016 (116)
Mahmut ŞEN
191
Kamu personeline ilişkin davalarda taraf devletlerden, iç hukuk-
taki düzenlemelere göre talep edilen hakkın yasal temelinin olmadığı,
hakkın varlığının tespiti halinde ise, medeni hak ve yükümlülükler
kapsamında bulunmadığı ya da gerçekleşmiş, ciddi ve hukuken ka-
bul edilebilir bir ihlalin bulunmadığı hususlarından birisini kanıtla-
ması beklenmektedir. AİHM’nin, belirtilen hususlarda taraf devletin
açıklamalarını yeterli bulmaması halinde, başka bir deyişle, Mahke-
mece iç hukukta yasal temeli olan, korunabilir bir medeni hakka, dev-
let organlarından birisinin eylemi, işlemi ya da ihmali sonucu ciddi
bir müdahalenin var olduğu kanaatine ulaşılmış ise, Sözleşme’nin 6.
maddesinin uygulanmaması için, başvuran kamu görevlisinin üstlen-
miş olduğu görev ve bulunduğu kadro itibariyle, devlete ait üstün bir
kamu gücü kullandığı ve doğrudan devleti temsil ettiği hususunun
ispatlanması gerekmektedir.
37
Bu hususla ilgili ise AİHM, taraf devletin egemenlik hakkı çer-
çevesinde bazı uyuşmazlıkları AİHM’nin yargı yetkisinden bağışık
tutabilmesi için, aynı davaların iç hukukta da dava konusu edileme-
mesi gerektiğini belirtmektedir. Kamu görevlisinin görevinden veya
görev koşullarından kaynaklanan konuların iç hukukta dava edilmesi
mümkün ise, AİHM bu tür uyuşmazlıkları kendi yargılama yetkisi
açısından istisna kapsamında görmemektedir. Sözleşmeye taraf dev-
letin belli kamu görevlilerine ilişkin uyuşmazlıklar için yargı yolunu
kapatması halinde ise bu kısıtlamanın, devletin çıkarına bağlı, tarafsız
gerekçelere dayandığının ispat edilmesi gerektiği ifade edilmektedir
38
.
Buna göre, ilgilinin kamu sektöründe çalışması ve kamu gücü kullan-
ması, AİHM açısından 6. maddenin uygulanmaması için tek başına
belirleyici değildir. Devre dışı bırakmanın haklı çıkarılması için dev-
letin, söz konusu memurun, kamusal yetkiler kullandığını ve ilgili ile
istihdam eden devlet arasında, ‘özel bir güven ve dürüstlük bağının’
var olduğunu kanıtlanmasın yanında, nihayet davanın konusunun
adı geçen özel bağı, tartışma konusu haline getirdiğini ispatlaması ge-
rekmektedir.
37
AİHM, Vılho Eskelınen ve Diğerleri-Finlandiya, Başvuru no: 63235/00, 9 Nisan
2007 , para.62,
http://hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: 15.03.2014
38
AİHM, Vılho Eskelınen ve Diğerleri-Finlandiya, Başvuru no: 63235/00, 9 Nisan
2007 , para.62,
http://hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: 15.03.2014