151 / 421
Türk ve Alman Hukuku’nda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
150
2. Sanığın Kişilik Özellikleri ile Duruşmadaki Tutum ve
Davranışları Göz Önünde Bulundurularak Yeniden Suç
İşlemeyeceği Hususunda Kanaate Varılması
Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için
mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davra-
nışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususun-
da kanaate varılması gerekmektedir. Mahkemenin bu husustaki kanaa-
tin gerekçelerini somut verilere dayandırarak göstermesi gerekir.
80
Mahkemenin takdiri bu iki ölçüte dayanmak zorunda olduğun-
dan, sanığın yargılamada gözlenen tutum ve davranışlarının duruş-
ma tutanaklarında gösterilmesi gerekmektedir. Hükmün açıklanma-
sının geri bırakılmasına yer olmadığı kararına esas alınan sanığın hal
ve tavırlarındaki olumsuzluklar, duruşma tutanaklarına yansımadığı
sürece, Yargıtay tarafından gerekçe olarak kabul edilmemektedir.
81
Mahkemenin burada önemle üzerinde durması gereken nokta,
sanığın yeniden suç işleyip işlemeyeceği hususunda bir kanaate vara-
bilmesidir. Kanaatimizce, sanığın kişilik özellikleri değerlendirilirken,
‘‘kişilik özellikleri”
kavramı
çok geniş bir içerikte ele alınmalıdır. Genel
olarak geçmişi, sosyal ve ekonomik durumu, eğitimi ve mesleği, ailevi
ve psikolojik durumu sanığın kişilik özelliklerinin birer parçası olarak
değerlendirilmeli,
82
mahkûmiyet kararının başta kendisi olmak üzere,
aile çevresi ve toplumdaki konumu açısından oluşturacağı sonuçlar
dikkate alınmalıdır.
83
80
Y.5.CD., 29.1.2009, E.2009/356, K.2009/631; Ali Parlar, Hükmün Açıklanmasının
Geri Bırakılması ve Erteleme, Ankara, 2010, s.21.
81
Y.4.CD., 19.4.2010, E.2010/10727, K.2010/7390. ‘‘Sabıkası bulunmayan, talimat
mahkemesince savunması alınırken tutanağa yansımış herhangi bir olumsuz dav-
ranışı olmayan ve duruşmalara katılmayan sanığın gözlemlenen tutum ve davra-
nışları, suça eğilimi gerekçe gösterilerek 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun
23. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının yer olmadığı-
na karar verilmesi, ayrıca oturum tutanaklarına yansıyan hal ve tavırlarındaki
olumsuzluğun nelerden ibaret olduğu gösterilmeden, yasal olmayan gerekçe ile,
TCK.’nın 62.maddesinin uygulanmaması,... “ (Parlar, s.38 naklen) Nitekim, bir baş-
ka dosya ile ilgili yargılamada, mahkemece sanıkların yargılama sırasındaki ser-
giledikleri ve zabıtlara da yansıyan laubali tutumları dikkate alınarak, suç işleme
eğilimi nedeniyle hükmolunan cezaların ertelenmesine yer olmadığına ilişkin ka-
rarda hukuka aykırılık görülmemiştir. Karar için
bkz.Y.2.CD.,17.1.2007, 6395-262.
82
Kumbasar, s.180.
83
Baştürk, s. 364.