232 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Hasan DURSUN
231
kında yaptırım uygulanması sonucunu doğuracak işlemler zincirinin
ön aşamasını oluşturan ve hukuki sonuç doğuracağı açık olan dava
konusu işlemin iptal davasına konu edilebilecek kesin ve yürütülmesi
zorunlu bir işlem olduğu görüşü öne sürülmüştür.
6
Danıştay, zincir işlemin bir halkasında olumsuz karar alınması
durumunda bu işlemin dava yoluna gidilmesini haklı kılacağı görüşü-
nü benimsemektedir. Nitekim Danıştay Onuncu Dairesinin 15.11.1995
tarih ve E. 1995/4171, K. 1995/5628 sayılı kararında; kamuya yararlı bir
dernek sayılabilmek için usulüne uygun olarak yapılan başvuru üze-
rine Başbakanlığın buradaki görevinin dosyayı Danıştay’a göndermek
ve Danıştay’dan olumlu görüş çıktığı takdirde Bakanlar Kurulu karar
taslağını hazırlamak olduğu, Dernekler Kanunu’nun Başbakanlığa bu
tür istekleri geri çevirme yetkisi vermediği sonucuna ulaşılmıştır. Ka-
rarda Danıştay Savcısının ileri sürdüğü şu düşünce Daire tarafından
oybirliğiyle benimsenmiştir:
“…kamuya yararlı derneklerden sayılmasına ilişkin istemi, bu ve benze-
ri derneklerin kamu yararına çalışan derneklerden sayılmasının hazine ge-
lirlerini azaltıcı nitelikte görüldüğü gerekçesiyle işleme konulmayarak reddi
yolundaki işlemi iptal eden idare mahkemesi kararının temyizen bozulması
istenilmektedir.
2908 sayılı Dernekler Kanununun 58. maddesinde, bir derneğin kamu
yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi koşulları gösterilmiştir. Buna
göre, derneğin en az bir yıldan beri faaliyette bulunması; derneğin amaç ve bu
amacı gerçekleştirmek için giriştiği faaliyetlerin ülke çapında yararlı sonuçlar
verecek nitelik ve ölçüde olması gerekmektedir.
İşlem dosyasında bulunan belgelerden Maliye Bakanlığı, İçişleri ve Sağ-
lık Bakanlıkları ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü-
dürlüğünün derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılması yolunda
olumlu görüş bildirdikleri anlaşılmıştır. Bu durumda davalı idarenin yasanın
aradığı usul ve esasa ilişkin koşulların tamamını içeren ve mevcut haliyle baş-
kaca bir noksanı olmayan dosyayı yasanın 59. maddesi uyarınca Danıştay
Başkanlığı’na göndermesi gerekirken yasada aranmayan bir koşulu gerekçe
göstererek istemi reddetmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
6
Danıştay Dergisi
, Yıl: 35, Sayı: 109, 2005, s. 366-368.