TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

Nimet ÖZBEK

zulüm nedeniyle Türkiye’den sığınma talep edenler, coğrafî bir ayırı-

ma tâbi tutularak, mülteci ya da şartlı mülteci statüsü kazanabilirler.

İlgili, Avrupa ülkelerinden birinde gördüğü baskı ve zulüm nedeniyle

Türkiye’den yardım talep ederek geliyorsa “mülteci”; Avrupa dışı ül-

kelerden gördüğü baskı ve zulüm nedeniyle Türkiye’den yardım talep

ediyorsa, “şartlı mülteci” statüsü almak için başvuruda bulunmalıdır.

Ancak YUKK, kendisinden önceki düzenlemelerden farklı olarak, bu

kişileri

sığınmacı

olarak tanımlamamıştır.

Uluslararası koruma başvurusunda bulunacaklar, YUKK’dan

önce, Avrupa dışında meydana gelen olaylar sebebiyle başvuru yapı-

yorlarsa, başvurularını Emniyet Müdürlüklerine bağlı Yabancılar Şube

Müdürlüklerinin İltica-Göç Vatandaşlık Büro Amirliklerine yapmak

ve kayıt yaptırmak zorundaydı. Bu kişiler için daha sonra BMMYK sü-

reci başlamakta; anılan kişiler, BMMYK tarafından mülakata alınmak-

taydı. Bu kişiler, mülteci statüsü kazandıktan sonra BMMYK tarafın-

dan ya güvenli üçüncü ülkeye yerleştirilmekte ya da güvenli menşei

ülkeye gönderilmekteydi.

YUKK’a göre ise uluslararası koruma baş-

vurusu, illerde valiliklere yapılacak; bu başvurular, Göç İdaresi Genel

Müdürlüğü’ne bağlı il müdürlükleri aracılığıyla incelenecektir ve ilgili

30 gün içinde mülakata alınacaktır (YUKK m.65 ve m.75/I). İlgili diğer

taraftan da, BMYYK Türkiye Ofisi’nce statünün belirlenmesi amacıyla

girişimlerini sürdürecektir.

Yasal olmayan yollardan ülkeye giriş yapan ve Avrupa Birliği üye-

si başka bir ülkede sığınma başvurusunda bulunmak üzere yine yasal

olmayan yollardan kaçakçıların yardımı ile ülkeyi terk eden/etmeye

çalışacak uluslararası koruma başvurusu sahipleri, koruma başvuru-

sunda bulunmadan önce ve sonra YUKK uyarınca idarî gözetim uy-

gulamasına tâbi tutulabilirler. Hakkında sınır dışı etme kararı verilip

gerekli görüldüğü için idarî gözetim uygulamasına tâbi tutulanlar,

bu süre zarfında uluslararası koruma başvurusunda bulunabilirler.

ikamet ülkesini terk eden yabancı veya vatansız kişiler” (m.64/V) ile “Başvuru

sahibinin, uluslararası koruma başvurusu yapmadan önce, Türkiye dışında hangi

saikle olursa olsun zalimce eylemler yaptığını düşündürecek nedeni bulunanlar”

da, bu korumadan yararlanamayacaktır (m.64/III).

Bu konuda uygulamadan örnekler için bkz. Cavidan Soykan, “Koruma mı Kontrol

mü? Türkiye’de ‘İdarî Gözetim’ ve Sığınma Prosedürü”, 3-7 Eylül 2014, Dünya’da

Bir Hayalet Dolaşıyor, Karaburun Bilim Kongresi,

>, (3.11.2014),

s.10-12, (Kontrol).