

İş Hukukunun Emredici Yapısı Işığında Rekabet Yasağı Sözleşmesi
324
Rekabet sözleşmesinin kurulma anına ilişkin son ihtimal ise iş
ilişkisinin sona ermesinden sonrasıdır. İş ilişkisinin sona ermesinin
ardından akdedilen rekabet yasağı sözleşmeleriyle ilgili ayrı bir hu-
kuki düzenleme bulunmamaktadır. Zira iş ilişkisinin sona ermesin-
den sonra taraflar arasındaki bağımlılık ilişkisi de ortadan kalkmak-
tadır. Rekabet yasağı sözleşmesinin tali ve bağlı yanı gözetildiğinde,
bir rekabet yasağı sözleşmesinden bahsedebilmek için ön koşul olarak
mevcut veya müstakbel bir iş sözleşmesinin bulunması gerekmekte-
dir. Buna karşın, iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra da taraflar
genel hükümlere göre rekabet yasağı sözleşmesi akdedebilirler. Ancak
iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra akdedilecek rekabet yasağı
sözleşmelerinin de, genel hükümler açısından emredicilik denetimine
tabi olacağı belirtilmelidir.
C. Korunan Hukuki Menfaatler
Rekabet yasağı sözleşmesi müessesi ile yarışan ve korunması ge-
rektiği düşünülen üç karşıt ve haklı menfaat arasında denge kurulma-
sı amaçlanmaktadır.
1. İşverenin Korunmaya Değer Haklı Menfaati
38
Gözetilmesi gereken söz konusu menfaatlerin ilki işverenin men-
faatidir. Zira rekabet yasağı sözleşmesinin, işverenin özellikle üretim
ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin birçok menfaatini koruduğu yad-
sınamaz bir gerçektedir. Bu bağlamda, rekabet yasağı sözleşmesinin,
işverenin gayri maddi malvarlığı olarak kabul edilen ve kısaca know-
how olarak özetlenebilecek, teknik örgütlenme, üretim yöntemleri,
imalat ve pazarlama sırları, müşteri çevresi, good-will (peştamliye)
gibi işletme dışı unsurlarını koruduğu gibi, dolaylı olarak insana ve
onun gelişimine yaptığı yatırımı da koruduğu belirtilmektedir.
39
Bu
38
Bkz. aşağıda “II/C” altında yapılan açıklamalar.
39
Ertan, İş Sözleşmesinde Rekabet Yasağı Kaydı, s. 54; Altay, “Türk Borçlar Kanunu
Hükümlerine Göre İşçi ile İşveren Arasında Yapılan Rekabet Yasağı Sözleşmesi”,
s.171; Keser, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Rekabet Yasağı”
,
s. 88;
Esra Ş. Başkan,
“6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Rekabet Yasa-
ğı Sözleşmesi”,
Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi
, 2(2) 2012, s. 117; Fisher, “Post
Employment Restraints: An Analysis of Theories of Enforcement, and a Suggested
Supplement to the Covenant Not to Compete”, s. 156.