331 / 421
İş Hukukunun Emredici Yapısı Işığında Rekabet Yasağı Sözleşmesi
330
düzenlenmiştir. Buna göre, kişinin 18 yaşını doldurmadan önce evlen-
mesi durumunda kişi ergin kabul edilecektir (TMK m. 11/2). 18 yaşını
doldurmamış kişinin ergin kabul edilmesinin diğer istisnası ise on beş
yaşını dolduran küçüğün, kendi isteği ve velisinin rızasıyla veya vesa-
yet altında ise vesayet veya denetim makamının izniyle mahkemece
ergin kılınmasıdır (TMK m. 12). Evlilikle veya mahkeme kararıyla er-
gin olanlar da aynen on sekiz yaşını dolduranlar gibi tam ehliyetlidir.
58
Burada fiil ehliyetine sahip olmanın koşulu olarak gösterilen er-
gin olmanın, evlenmekle ya da mahkeme kararı ile kazanılması duru-
munda rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olup olmayacağı sorusu
akla gelmektedir. Lafza bağlı bir yorum yapıldığında, evlilikle veya
mahkeme kararıyla ergin olan on sekiz yaşından küçük işçilerle ka-
rarlaştırılan rekabet yasağı kayıtlarının geçerli olduğu sonucuna va-
rılabilir. Gerçekten de kanun hükmü, tam olarak
‘fiil ehliyetine sahip
olan işçi’
den bahsetmektedir. Doktrinde bu nedenle evlenme ile veya
mahkeme kararı ile ergin kılınan işçinin akdettiği rekabet yasağı söz-
leşmesinin geçerli olacağı ileri sürülmektedir.
59
Buna karşın bizim de
katıldığımız bir başka görüşe göre; normun yorumunda lafzi yorum-
la yetinilmemeli ve normun
ratio legis’
i dikkate alınarak ‘
fiil ehliyetine
sahip işçi’
deyimi mahkeme kararıyla veya evlilikle ergin kılınan on
sekiz yaşından küçük işçileri dışlayacak şekilde dar yorumlanmalıdır.
Zira normun koruma amacı genç işçilerin belli bir olgunluğa ulaşma-
dan taraf oldukları bir sözleşme hükmü nedeni ile mesleki gelişimleri-
nin engellenmesinin önüne geçmektir.
60
Kısıtlılar açısından ise TBK’nın yürürlüğe girmesi ile daha net ve
tartışmaya mahal vermeyen bir düzenleme oluşturulmuştur. Nitekim
TBK m. 444/1’uyarınca kısıtlıların rekabet yasağı taahhüdünde bulun-
ması ve/veya rekabet yasağı sözleşmesi yapması mümkün değildir.
Anılan yasa hükmüne aykırılığın yaptırımı geçersizlik olacaktır.
58
Helvacı, Gerçek Kişiler, s. 49; Oğuzman/Seliçi/Özdemir, Kişiler Hukuku, s. 52.
59
Keser, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Rekabet Yasağı”, s.91; Uşan, İş
Hukukunda İş Sırrının Korunması (Sır Saklama ve Rekabet Yasağı), s.57.; Soyer,
Rekabet Yasağı Sözleşmesi (BK m. 348-352), s. 44.
60
Ertan, İş Sözleşmesinde Rekabet Yasağı Kaydı, s. 90; Altay, “Türk Borçlar Kanunu
Hükümlerine Göre İşçi ile İşveren Arasında Yapılan Rekabet Yasağı Sözleşmesi”,
s.197.