119

Danıştay İçtihatları Birleştirme Usulünün Formel İşleyişi Üzerine

122

Aynı daire tarafından da birbirine aykırı kararlar verilmekte ise

de, yaygın biçimiyle içtihatları birleştirme usulü farklı dava daireleri-

nin kararları arasında söz konusu olmaktadır. Danıştay daireleri ara-

sında işbölümüne dayanan bir uzmanlaşma söz konusu olduğundan

ve 2575 sayılı Kanunun 27. maddesinin mevzuat ayırımına dayalı bir

uzmanlaşmayı öngördüğünden, kural olarak farklı dairelerin aynı

normu uygulamaması beklenir.

Buna karşın, Kanunun öngördüğü bu ayırımın uygulamada sağ-

lanması mümkün gözükmemektedir. Kamu görevlilerine ve vergiye

ilişkin mevzuattan doğanlarda olduğu gibi bazı uyuşmazlık türleri,

birden fazla daire tarafından görülmektedir. Zira bu normlardan do-

ğan uyuşmazlık, bir daire hatta bazen iki daire tarafından çözüleme-

yecek kadar çok olabilmektedir. Durum böyle olunca, benzer maddi

olaylara aynı hukuk normunun farklı dairelerce farklı şekilde yorum-

lanması ve uygulanmasıyla karşılaşılmaktadır.

Yerel mahkemelerce verilen ısrar kararları ile dava dairelerinin ilk

derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyiz ve karar düzelt-

me istemlerini incelemek üzere görevlendirilen dava daireleri kurul-

larının verdikleri kararlar, kararın verildiği uyuşmazlık bakımından

yerel mahkemeleri ve Danıştay dava dairelerini bağlar. Doğal olarak,

üst derece yargılama yapan kurulların bu nitelikteki kararları ile aynı

dosya için Danıştay dava dairelerinin verdiği kararlar arasında aykı-

rılık olduğu ileri sürülemez. Bununla birlikte, kurul kararlarının dahi

genel bir bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, aynı uyuş-

mazlık için verilmemiş olması kaydıyla kurul kararları ile daire karar-

ları arasında da aykırılık bulunduğundan bahisle içtihatları birleştir-

me yoluna gidilebilir.

Yargısal içtihat, bir konuda aynı yönde verilen kararın devamlılık

kazanacak kadar sürmesi anlamına gelir.

İçtihadın birleştirilmesin-

deki amacın da kararlar arasında oluşan aykırılık veya uyuşmazlığın

giderilmesi suretiyle hukuki istikrarın sağlanması olduğu dikkate

alındığında, isteme konu kararlardaki norm yorumunun hukuki is-

tikrarı zedeleyecek nitelikte bir sürekliliği haiz olması gerekir.

Buna

Bkz. DİBK, 14.11.2002, E:2002/1, K:2002/4.

Bkz. DİBK, 7.12.2007, E:2005/2, K:2007/1; DİBK, 2.7.2012, E:2009/1, K:2012/1.

Ali Cavit Zeybek, “Yargı İçtihatlarının Hukuk Kaynağı Olarak Değeri ve Yeri”,

Danıştay Dergisi,

Ankara 1988, S. 68-69, s. 91.

DİBK, 2.7.2012, E:2009/1, K:2012/2.