119

TBB Dergisi 2015 (119)

Serkan KIZILYEL

125

aynıdır. Buna karşın, maddi olayın konusunun ve sebebinin aynı veya

benzer olması gerekir. Örneğin, askerlik hizmetini yapmaktayken as-

keri kanunlara aykırı davranması nedeniyle hüküm giyen kamu gö-

revlisinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca memuriyet

şartlarını yitirip yitirmediği sorununun tartışıldığı bir uyuşmazlık

yönünden maddi olayın konusunun ve sebebinin aynı olduğu kabul

edilebilir.

Bir kararında Kurul, birbirine aykırı olduğu ileri sürülen karar-

lardan ilkinde davanın konusunun kamulaştırma kararının ve bu ka-

rara bağlı işlemlerin ilgilisine kamulaştırma kararından iki yılı aşkın

bir süre sonra tebliğ edilmesine, ikincisinde ise iki kez kamulaştırılan

aynı yer hakkında yeniden kıymet takdiri yapılması gerekirken iptal

edilen ilk kamulaştırmaya ilişkin değerin takdir edilmesine ilişkin ol-

duğu ve bu iki kararın konuları arasında aynılık bulunmadığı gerek-

çesiyle içtihatların birleştirilmesine yer olmadığına karar vermiştir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, maddi olayın fiziki dünya-

daki gelişiminin değil, hukuki nitelemesinin aynı veya benzer olması-

dır. Maddi olayın hukuki nitelemesinin önemli olması nedeniyle fiziki

dünyadaki karşılığı benzer olan uyuşmazlıklar için dahi içtihatları

birleştirme usulü işletilemez.

Her olayın özelliğine göre farklı değerlendirmeler nedeniyle farklı

sonuca varılması mümkündür. Bu gibi durumlarda bir içtihat aykırılı-

ğından ve dolayısıyla içtihatların birleştirilmesi gereğinden söz edile-

mez. Aksi düşünce modern hukukun kabul etmediği şekilde, hâkimin

takdir hakkının kısıtlanması sonucunu doğurur.

Önüne gelen bu

nitelikteki bir olayda Kurul, yargı kararlarının uygulanmamasından

doğan zararın kesinleşme safhasının her somut olaya göre değişkenlik

göstermesi nedeniyle yargı kararı gereği işlem tesis etmeyen veya ey-

lemde bulunmayan idarelere karşı açılacak tazminat davalarında usul

ve sürelerin belirlenmesi konusunda görüş birliğine varılmasının ola-

naksız olduğu gerekçesiyle içtihadın birleştirilmesine yer olmadığına

karar vermiştir.

DİBK, 20.5.1982, E:1981/2, K:1982/3.

DİBK, 27.1.1983, E:1966/55-56-57-78-41, K:1983/4.

DİBK, 25.12.1997, E:1996/2, K:1997/2.