119

Transfer Fiyatlandırmasının Hukuki Niteliği

152

alınarak tespit edilmesi ise “

ekonomik yorum

”dur.

Ekonomik yorum,

amaçsal yorum yönteminin vergi hukukundaki yansımasıdır. Zira

vergi, ekonomik bir olaydır.

Ekonomik yaklaşım, takdire yer bırakmayan, anayasal ve kanuni

vergileme ilkeleriyle sınırlanmış bir yöntemdir. Bu nedenle ekonomik

yaklaşımın içinde kalmak ve belli ilkelere uymak şartıyla bu yoldan

yararlanmak daha akılcıdır.

Ekonomik yaklaşım, vergilemede iktisa-

di boyutun dikkate alınması adına bütün kapıları açan bir maymun-

cuk veya kanun koyucunun vergi uygulamacısına dilediği gibi dol-

durmak üzere verdiği açık bono değildir.

Mükellefler muhtemel vergisel sonuçları dikkate alarak özel hu-

kuk işlemlerini olağan kullanımlarından farklı şekillendirmek su-

retiyle istedikleri sonuçlara ulaşma girişimlerinde tümüyle özel hu-

kuktaki irade özgürlüğünün sunduğu imkânlardan yararlanır ve bu

yolla vergi borcunu etkileme yönünde sonu gelmeyen bir çaba içine

girerler. Özel hukuktaki irade özgürlüğünün belli, somut bir iktisa-

di amaca ulaşılması bakımından farklı yollar izlenmesine imkân ta-

nıması, mükellefleri hedefledikleri iktisadi sonuca vergi normunda

vergi borcunun doğumu için öngörülen soyut tanımda yer alan özel

hukuk işleminin dışındaki işlemlerle ulaşmaya yöneltir.

Ekonomik

içerik, kullanılan biçimsel kalıptan daha önemlidir.

Yorum alanın-

da ekonomik yaklaşım ilkesinin uygulanmasının bir sonucu olarak

vergi kanunlarının kullandığı kavramlar ekonomik içeriklerine göre

anlamlandırılır.

Peçeleme ve peçelemeye bağlanan vergisel sonuçlar öğretide 213

sayılı VUK’un “

Vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin

muamelelerin gerçek mahiyeti esastır

.” şeklindeki 3/B maddesine dayan-

dırılır. Aceleye getirilmiş, sistematik bozuklukları bünyesinde barın-

dıran bu maddeyle ekonomik yaklaşım Türk vergi hukukunda kanuni

bir dayanağa kavuşmuştur.

Bu düzenleme, vergisel saikli diğer özel

Öncel, Kumrulu, Çağan, a.g.e., s. 25.

M. Kamil Mutluer, Vergi Genel Hukuku, İstanbul, Ocak, 2006, s. 61.

Saygılıoğlu, a.g.e., s. 100.

Salih Şanver, Vergi Hukukunda Yorum ve Kanıtlama, Reşat Kaynar’a Armağan,

İstanbul, 1984, s. 195.

Akkaya, a.g.e., s. 28-30.

Selim Kaneti, Vergi Hukuku, 2. Baskı, İstanbul, 1989, s. 48.

Yusuf Usta, Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, İstanbul, Mayıs, 2013, s. 25.

Akkaya, a.g.e., s. 39-40.