119

Transfer Fiyatlandırmasının Hukuki Niteliği

154

kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edi-

lirler (m. 322/2),

• Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, “

gerçek

olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap

açanlar

” (m. 359/a-1),

• Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu “

mu-

amele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekil-

de yansıtan

” belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir (m.

359/a-2),

• “

Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde

” bunlar varmış gibi

düzenlenen belge, sahte belgedir (m. 359/b).

Peçelemenin varlığının tespit edilmesi ve taraflarca seçilen ölçü-

süz işlem yerine ikame edilen varsayımsal ölçülü işlemin vergilendir-

mede esas tutulmasıyla birlikte vergi hukukunda kanunilik, takdir

yetkisinin kısıtlı kullanımı ve matrahın belirlenmesinde beyanın esas

alınmasına ilişkin temel ilkeler geçersiz hale gelir.

B. PEÇELEMENİN VERGİSEL SAİKLİ İŞLEMLER KARŞISINDA

KONUMU

1. Kanundan Kaçınma

ve Peçeleme

Özel hukuk ilişkilerinin vergisel saiklerle şekillendirilmesi ve ver-

gi normlarında verginin bağlandığı olayların soyut tanımında özel

hukuk kurum ve kavramlarının yoğun şekilde kullanılması, iktisadi

içeriği vergi normları tarafından kapsanan birtakım ilişkileri normun

“(…) Bir ödeme aracı olan çekin tacirler arasındaki belli bir ticari muameleden do-

ğan borcun ödendiğine kanıt kabul edilebilmesi için bütün unsurlarıyla, varlığı

iddia edilen ticari işlemin belgesi olmasına hiçbir kuşkuya yol açmaksızın uygun

düşmesi gerekir. Bir faturada satıcının alıcıya teslim ettiği emtia bedelini temsil

etmek üzere düzenlenen çek lehdarının satıcı, keşide edenin de alıcı olması gere-

kir. Bu yüzden, iki tacir arasındaki alım-satıma konu emtia bedelinin ödendiğine

kanıt oluşturabilecek ve emtiayı alan tarafından keşide edilen çekin satıcı adına de-

ğil de hamiline yazılı düzenlenmesi ticari icaplara uygun değildir.”, Dan. VDDK,

20/03/2009, E. 2007/697, K. 2009/111, nak. Mehmet Ali Özyer, Açıklama ve Ör-

neklerle Vergi Usul Kanunu Uygulaması, 6. Baskı, Temmuz, 2014, s. 11.

Kanuna karşı hile olarak nitelenen işlemler hakkında “kanundan kaçınma” tabiri-

nin kullanılması hukuk tekniğinin gereklerine daha uygun düşer. Zira burada ka-

nunu aldatma değil, kanundan kaçınma durumu vardır. Bu çalışmada da “kanuna

karşı hile” yerine “kanundan kaçınma” ifadesinin kullanılması tercih edilmiştir.