119

TBB Dergisi 2015 (119)

Korkut KANADOĞLU

öğretmenlerin veya aile üyelerinin yıl içinde görev yapılan il dışın-

da tıbbi zorunluluk gereği tedavi olmak durumunda kalabilecekleri

dikkate alınmayarak, sağlık özrü sadece yaz aylarında olmak üzere

yılda bir defa ile sınırlandırılması sağlık hakkının özünü ihlal eden

bir müdahaledir.

Bunun dışında yaşam hakkını koruma yükümlülüğünün nasıl ye-

rine getirileceği konusunda önceliklerin belirlenmesi, devlet organla-

rının takdir ve sorumluluğundadır.

Nitekim ‘

yeşil kart

’ sahipleri, 65

yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesizler ile geçici köy koru-

cularının, sözleşmeli üniversite ve istisnai hâllerde özel sağlık hizmeti

sunucularına müracaat edebilme koşullarının, genel sağlık sigortalı-

larından farklı düzenlenmesi, sağlığa erişim haklarını engellememek

koşuluyla eşitlik ilkesine aykırı bulunmamıştır.

Ancak Anayasa Mahkemesi, devletin bu konudaki takdir marjı-

nı sağlık hizmetiyle birlikte tıp eğitimini de kapsayacak ve böylelikle

üniversitelerin bilimsel özerkliğini zedeleyecek biçimde genişletmiş-

tir. Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri ile üniversite sağ-

lık uygulama ve araştırma merkezlerinin, sağlık hizmetlerinin yanı

sıra lisans ve uzmanlık eğitimini de birlikte vermelerini öngören yasal

düzenleme,

nüfusu 750.000’den az olan illerde

eğitim

hizmetlerinin,

Güvenliği Kanunu’nun kapsamı dışında tutulmalarını, bu kişilerin iş sağlığı ve

güvencelerinin olmadığı anlamına gelmediğini belirterek, diğer işçilerden farklı

bir rejime tabi tutulmalarında Anayasa’ya aykırılık bulmamıştır. Aynı şekilde iş-

yerinde iş sağlığı için işyeri hekiminin tam süreli olarak görevlendirilmesi hâlinde

diğer sağlık personelinin istihdamını işverenin tercihine bırakmasını da kanun

koyucunun takdirinde görmüştür, E. 2012/97, K. 2013/51, Kt. 3.4.2013.

E. 2011/123, K. 2013/26, Kt. 6.2.2013.

Örneğin Alman Federal Anayasa Mahkemesi’ne göre, teröristlerin bir yolcu uça-

ğını yüksek bir binaya ya da santrale karşı silah olarak kullanılmaya karar vermiş

ise bu uçağın düşürülmesine ilişkin bir kural insan onuru ve yaşam hakkına ay-

kırıdır. Ancak uçakta yalnızca kaçıran varsa, uçağın düşürülmesi yaşam hakkını

ihlal etmez, bkz. BVerfGE 115, 118.

E. 2012/33, K. 2012/174, Kt. 8.11.2012. Bir başka kararda da çalışma ilişkilerindeki

diğer standartlar dikkate alınmaksızın geçici personel statüsü ile yaşam hakkının

ortadan kaldırılmadığı sonucuna varılmıştır, E. 2010/46, K. 2011/60, Kt. 30.3.2011.

4.7.2012 günlü, 6354 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve

Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun

Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 8. maddesi

ile 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 9 uncu

maddesi şu şekilde değiştirilmiştir;

“Ek Madde 9- Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına ait kurum ve kuruluşlar ile

üniversitelerin ilgili birimleri, karşılıklı olarak işbirliği çerçevesinde birlikte kul-