119

Son Kanun Değişiklikleri Işığında Hâkimin Hukuki Sorumluluğu

252

hâkimleri, bölge adliye mahkemesi hâkimleri, Yargıtay, Danıştay başkan ve

üyeleri, keza ceza mahkemesi hâkimleri de buraya dâhildir.”

Adalet Komisyonu gerekçesinde ise

“… Hâkimlerin yargılama faali-

yetinden kaynaklanan sorumluluk davasının açılması, aynen diğer sorumluluk

davalarında olduğu gibi o konuda ceza davasının açılması yahut mahkûmiyet

koşuluna bağlanamayacaktır. Bu konuda yürürlükteki (6098 sayılı) Borçlar

Kanunumuzun 53 üncü maddesindeki sistem geçerli olacaktır.”

denilmiştir.

Buna göre; bütün ilk derece (adli, idari, askeri, ceza) mahkeme-

leri hâkimleri, bölge adliye mahkemesi hâkimleri, Yargıtay ve Da-

nıştay Başkan ve üyeleri,

HMK m.46- 49 hükümleri kapsamındadır.

Bundan böyle Yargıtay Başkan ve üyelerinin yargısal faaliyetlerinden

zarar gören kişi doğrudan dava açabilecek; tazminat davası için Yüce

Divan’dan alınması gereken bir ceza mahkûmiyet hükmü, dava şartı

olarak

, beklenmeyecektir. Aynı şekilde 3533 sayılı Mecburi Tahkim

Kanunu’na göre hakem sıfatı ile hareket eden hâkimler de bu kapsam-

dadır.

Bölge idare mahkemesi hâkimleri ve diğer yüksek mahkemeler

(Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mah-

kemesi, Anayasa Mahkemesi) başkan ve üyelerinin de bu kapsamda

olduğu madde metninde ve gerekçede açık değildir. Bu nedenle belir-

tilen mahkemelerin hâkimlerinin HMK m.46 kapsamında oldukları

tartışmalıdır. Kanımca, HMK m.46’da “hâkim” tabiri geniş manasıy-

la kullanıldığı için bölge idare mahkemesi hâkimleri ve diğer Yüksek

Mahkemeler (Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuş-

mazlık Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi) başkan ve üyeleri de HMK

m.46’daki hâkimlerdendir.

Yılmaz, “görev kamu düzeninden olduğu için kıyas yolu ile geniş-

letilemez” ilkesinden hareketle bu hâkimleri HMK m.46 kapsamına

almamış ve HMKm.46’nın bu hâkimleri de kapsayacak şekilde değişti-

rilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Eğer hâkim kavramına diğer Yüksek

Mahkeme hâkimlerini ve Bölge İdare Mahkemesi hâkimlerini dâhil

etmezsek akla şu sorular gelir: Eğer anılan hâkimlerin HMK m.46-49

ve “…Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı Vekili ile

yargılama görevi özel kanunlarınca Yargıtay Genel Kurullarına verilen kişiler…”

Yargıtay Kanunu m.15/3.

Ejder Yılmaz, age., s.496.