119

Son Kanun Değişiklikleri Işığında Hâkimin Hukuki Sorumluluğu

254

kemelerin başkanları, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeleri ile

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı ve Yargıtay Cum-

huriyet Başsavcı Vekili, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu müfettiş-

leri ile adalet müfettişleri

için de HMK m.46-49 hükümleri geçerliydi.

Hem savcıları hem adalet müfettişlerini HMK m.573 kapsamına alan

bu madde “savcı, yargısal faaliyetlere, kamunun avukatı olarak katıldı-

ğı, karar veren olmadığı” ve “kamuda çalışan diğer müfettişlerle ada-

let müfettişleri arasında ayrım yapıldığı” gerekçesi ile eleştirilmiştir.

HSK m.93/A 6 Mart 2014 tarihinden bu yana yürürlükte olmadığı

için; savcılar ve adalet müfettişleri bakımından yine 6110 sayılı Kanun

öncesi duruma dönülmüş oldu. Savcıların ve adalet müfettişlerinin

yaptıkları idari faaliyetler neticesinde herhangi bir zarar meydana

gelmiş olursa bu zararın tazmini 6 Mart 2014 tarihinden itibaren idari

yargıda tam yargı davasına konu olabilir.

E. Görevli ve Yetkili Mahkeme

Hâkimin hukuki sorumluluğuna ilişkin davaların açılacağı gö-

revli ve yetkili mahkeme hususu ilk derece mahkemeleri açısından

HUMK m.575/2’de düzenlenmişti.

Bu düzenlemeye göre, hâkime

karşı açılan tazminat davalarının bazıları yerel mahkemede, bazıları

ise Yargıtay’da açılırdı.

Yargıtay başkan ve üyeleri bakımından görevli ve yetkili mah-

keme ise Yargıtay Kanunu m.13/2’de

“Yargıtayın görevleri … Yargıtay

2012/3532 E., 2013/2724 K. (Ömer Uğur Gençcan, age., s.340).

HSK m.93/A’nın yürürlükte olduğu dönemde adalet müfettişinin teftiş sırasında

gerekli özeni göstermediği gerekçesi ile HMK m.46 hükmüne dayanılarak açı-

lan bir davada HGK, HMK m.46’daki sebeplerin gerçekleşmediğine dair kararı

onamıştır: HGK, 21.11.2012, 2012/4-209 E.,2012/812 K. (Mustafa Ateş, age., s.254-

255).

Ender Dedeağaç, agm., s.58-59.

Bkz. dipnot 28 civarında yer alan HGK, 7.10.2009, 2009/4-361 E., 2009/399 K.;

7.10.2009 2009/4-362 E 2009/400 K.; 4. HD, 10.6.1999, 1999/4284 E., 1999/5514 K.

Ayrıntılı bilgi için bkz. Baki Kuru, age., s.5842-5845.

2004 tarihli 5236 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda Değişiklik Ya-

pılmasına İlişkin Kanun ile HUMK m.575’e “İlk derece mahkemelerinde görev ya-

pan hâkimler hakkında tazminat davaları bölge adliye mahkemesi hukuk dairesi,

bölge adliye mahkemesi hâkimleri hakkında ise Yargıtay’ın ilgili hukuk dairesi

tarafından incelenerek karara bağlanır.” fıkrası eklenmiş ama bu hüküm bölge

adliye mahkemeleri kurulmadığı için ve daha sonra 6110 sayılı Kanun ile HSK’ya

m.93/A eklendiği için hiçbir zaman yürürlüğe girmemiştir.