119

TBB Dergisi 2015 (119)

Dilek KARADEMİR

255

Başkan ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Yargıtay Cumhuriyet

Başsavcı Vekili ve özel kanunlarında belirtilen kimseler aleyhindeki görevden

doğan tazminat davalarına ve bunların kişisel suçlarına ait ceza davalarına ve

kanunlarda gösterilen diğer davalara ilk ve son derece mahkemesi olarak bak-

mak,”

ve m.15/3’de

“Hukuk ve Ceza Genel Kurullarının görevleri şunlardır:

… Yargıtay Başkan ve üyeleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay

Cumhuriyet Başsavcıvekili ile yargılama görevi özel kanunlarınca Yargıtay

Genel Kurullarına verilen kişilere ait davaları ilk mahkeme olarak görmek ve

hükme bağlamak ve ilk mahkeme olarak özel dairelerce verilen hüküm ve ka-

rarların temyiz ve itiraz yoluyla incelenmesini yapmak,”

şeklinde düzenlen-

miştir. Yargıtay Kanunu m.13/2 ve m.15/3 hala yürürlüktedir.

Görevli ve yetkili mahkemeyi şu anda yürürlükte olan HMK m.47

belirlemektedir.

HMK m.47/1’de hâkimin hukuki sorumluluğundan

kaynaklanan tazminat davalarında görevli ve yetkili mahkeme ayrın-

tılı bir biçimde düzenlenmiştir:

“Devlet aleyhine açılan tazminat davası, ilk derece ve bölge adliye mah-

kemesi hâkimlerinin fiil ve kararlarından dolayı, Yargıtay ilgili hukuk daire-

sinde; Yargıtay Başkan ve üyeleri ile kanunen onlarla aynı konumda olanların

fiil ve kararlarından dolayı Yargıtay Dördüncü Hukuk Dairesinde ilk derece

Bkz. 6110 sayılı Kanun geçici m.2; HMK m.47, 11 Nisan 2015 tarihinde yayımlanan

ve yayınlandığı tarihte yürürlüğe giren (6644 sayılı Kanun m.5) 6644 sayılı Yargı-

tay Kanunu İle Hukuk Muhakemeleri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkın-

da Kanun m. 3 ile kısmen değiştirilmiştir. “Maddenin mevcut halinde, Yargıtay

başkan ve üyeleriyle kanunen onlarla aynı konumda olanların fiil ve kararların-

dan dolayı açılacak tazminat davalarının ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay

Hukuk Genel Kurulunda görüleceği, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun vermiş

olduğu kararlara karşı temyiz incelemesinin ise Yargıtay Büyük Genel Kurulunca

yapılacağı öngörülmektedir. Bununla birlikte Yargıtay başkan ve üyeleriyle kanu-

nen onlarla aynı konumda olanların fiil ve kararlarından dolayı açılacak tazminat

davalarının ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay Hukuk Genel Kurulunda gö-

rüleceği, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun vermiş olduğu kararlara karşı temyiz

incelemesinin ise Yargıtay Büyük Genel Kurulunca yapılacağı öngörülmektedir.

Bununla birlikte, ilk derece mahkemesi sıfatıyla davaya bakacak Hukuk Genel

Kurulunun 47 üyeyle duruşma yapması, temyiz incelemesini yapacak Yargıtay

Büyük Genel Kurulunun ise 469 üyeyle toplanmak zorunda kalması birtakım sı-

kıntılar da beraberinde getirmekte ve yargılamalar uzamaktadır. Maddede yapı-

lan düzenlemeyle, Yargıtay başkan ve üyeleriyle kanunen onlarla aynı konumda

olanların fiil ve kararlarından dolayı açılacak tazminat davalarında görevli daire-

ler yeniden belirlenmekte, bu dairelerin kararlarına karşı yapılacak temyiz incele-

mesinin ise Yargıtay Büyük Genel Kurulu yerine Hukuk Genel Kurulunca yapıl-

ması öngörülmektedir.” (6644 sayılı Kanun m.3 gerekçesi); HUMK dönemindeki

benzer öneri için bkz. Ahmet M. Kılıçoğlu, agm., s.256.