119

TBB Dergisi 2015 (119)

Dilek KARADEMİR

259

nan bir eda davasıdır.

Bu nedenle -HUMK döneminde olduğu gibi

şu anda da- yeni BK m. 72’de haksız fiil hukukuna ilişkin düzenlenen

“Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği

tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on

yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.”

hükmü uygulanmalı; dava açmak

için iki yıllık zamanaşımı süresi dikkate alınmalıdır.

G. Sorumluluk Doğuran Sebepler

1. Genel olarak

Hâkimin yargılama faaliyetinden dolayı açılacak olan tazminat

davasının sebepleri yani haksız fiilin şartlarından biri olan hukuka

aykırı fiiller, HUMK m.573’de olduğu gibi, genel olarak belirtilmemiş,

sınırlı sayı ilkesine tabi olarak HMK m.46’da altı bent halinde sayılmış-

tır.

Sınırlı sayı ilkesinin uygulanmasının sebebi hâkimlerin yargısal

faaliyetlerinden dolayı daha ağır bir sorumluluk rejimi ile karşılaşma-

larının engellenmesidir.

HMK m.46’da belirtilen sebepler esas itibari

ile HUMK m.573 ile aynıdır. Bu nedenle HUMK dönemindeki sebep-

lere ilişkin yargısal kararlar içtihat değerini korumaktadır.

Ancak

HUMK m.573/1,b.7’de gösterilen

“Memuriyet vazifesini yapmakta ihmal

ve terahi

gösterilmesi veya kanuna göre verilen emirlerin makbul bir

sebep olmaksızın yapılmaması” hususu yeni kanuna alınmamıştır.

Çünkü hâkime emir ve talimat verilmesi zaten yasaktır, görevini yap-

makta ihmal ve terahi göstermesi de, hâkimin görevini yapmaktan

kaçınması kapsamında değerlendirilebilecektir.

Hâkimlerin yargılama faaliyeti, hâkimlerin her türlü kararları ile

fiillerini içerdiğinden hukuki sorumlulukta da bu hususlar önem arz

eder.

“… hakim hakkında bir dava açılabilmesi için tazminata dayanak yapılan

eylemin, maddede sınırlı biçimde sayılan eylemlerden en az birine dayandırıl-

dığının belirtilmesi gerekir. Bu bağlamda eylem aynı zamanda hâkimin yar-

14. HD, 7.6.1984, 8602/4215 (Erhan Günay, age., s.20).

Hakan Pekcanıtez, Oğuz Atalay, Muhammet Özekes, age., s.222; Abdurrahim

Karslı, age., s.201.

HMK m.46 gerekçesi.

Bilge Umar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014,

s.180.

HMK m.46 gerekçesi.