119

TBB Dergisi 2015 (119)

Talip ARAS

435

diğer herhangi bir şekilde ücret ödemesi yapılamaz”

hükmünün lafzı mut-

lak emredici olduğu izlenimini yaratsa da aslında normun amacı işçiyi

korumak olduğu için nispi emredici norm olarak yorumlanmalıdır.

O halde,

iş hukukunda bir hükmün emredici olup olmadığını belirlerken hük-

mün kaleme alınış biçiminden çok, konuluş amacı

nın, izlediği doğrudan

amacın dikkate alınması gerekir.

Şüphe halinde ise norm,

nispi emredi-

ci olarak değerlendirilmelidir.

Bu bağlamda aşağıda iş güvencesi koşullarına ilişkin normun nis-

pi veya mutlak emredici olarak değerlendirmesi yapılırken normun

lafzından çok konuluş amacı göz önünde bulundurulacaktır.

IV. İş Güvencesi Hükümlerinin Uygulanmasının Koşulları

1. İşçinin İş Kanunu veya Basın İş Kanununu Kapsamında

Olması

İş güvencesinin uluslararası dayanağını oluşturan 158 sayılı

ILO’nun 2. maddesi uyarınca iş güvencesine ilişkin hükümlerin bü-

tün iş kollarına ve hizmet sözleşmesi ile istihdam olunan çalışanlara

uygulanması gerekir. Ancak İş Kanunu ve dolayısıyla iş güvencesinin

kapsamına

İş Kanunu m. 2 uyarınca bir hizmet akdine dayanarak ça-

lışıp İş Kanunu m.18/1’de belirtilen koşulları sağlayan işçilerle, Basın

İş Kanunu m.6/son uyarınca gazeteciler girerler. Yasanın bu düzenle-

mesi ile kural olarak İş Kanunu m.2/1 uyarınca “

işçi”

sıfatını taşıyıp,

İş Kanunu m.4 hükmünün kapsamı dışında bir “

işte”

veya “

işyerinde”

iş sözleşmesi ile çalışan işçiler iş güvencesinin kapsamına alınmıştır.

Bu anlamda, iş sözleşmesine dayanarak çalışmayan, sözleşmeli per-

sonel, çırak veya stajyer iş güvencesi hükümlerinden faydalanamaya-

caklardır.

Aynı şekilde, Borçlar Kanunu ve Deniz İş Kanununa tabi işçiler de,

iş güvencesi kapsamı dışında bırakılmışlardır.

Buna karşılık Sendi-

kalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu uyarınca iş güvencesi hükümle-

Doğan Yenisey, Sosyal Kamu Düzeni, s.54; Özdemir, s. 103.

Süzek, s.32; Özdemir, s. 103.

Doğan Yenisey, Sosyal Kamu Düzeni, s.54.

Ulucan, s.25-26; Tankut Centel, İş Güvencesi, İstanbul 2013, s. 29.

Centel, s. 28-29.

Süzek, s. 562; Centel, s. 29.