119

İş Güvencesinden Yararlanmanın Koşulları ve Emredicilik

436

rinin işyeri sendika temsilcisine uygulanması konusunda herhangi bir

ayrım yapılmamış olup temsilciye mutlak nitelikte bir güvence veril-

miştir. Buna istinaden, işyeri sendika temsilcisi Borçlar Kanunu veya

Deniz İş Kanununa tabi bir işyerinde çalışıyor olsa dahi iş güvencesi

hükümlerinden yararlanır.

Nitekim kanunun öngördüğü bu güven-

ce temsilcilik sıfatına bağlı olduğundan işyeri sendika temsilcisinin iş

güvencesi hükümlerinden yararlanabilmesi için bu sıfatına sahip bu-

lunması ve belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olması yeterli olup

ayrıca aşağıda açıklanan otuz işçi ölçütü ile altı aylık kıdem koşulları-

nın sağlanması aranmaz.

İş güvencesinden yararlanabilecek işçiler açısından kapsamın bu

derece dar tutulmasının, 158 Sayılı ILO’nun 2. maddesinin 2. fıkrasın-

da gösterilen ölçütler dikkate alınarak iş güvencesi hükümlerinden

yararlanmaya bazı istisnalar getirilebileceği hükmü ile bağdaştığını

kabul etmek güçtür.

Zira iş güvencesi kapsamına alınmayan diğer

işçiler bakımından durum henüz tam olarak bir çözüme kavuşturu-

lamamıştır.

Hal böyle olunca, işçi ile işverenin, kapsam koşulunun sağlanma-

dığı bir durumda, karşılıklı anlaşarak işçinin iş güvencesi koşulların-

dan faydalanmasını sağlayıp sağlayamayacakları konusu gündeme

gelir. Kural olarak kapsam hükümleri de tanım hükümleri gibi em-

redici olduklarından doktrindeki bir görüşe göre İş Kanununun kap-

samı dışında kalan işyeri veya işletmelerde çalışan işçilerle yapılan

sözleşmede bu işçilere iş güvencesi hükümlerinin uygulanacağı yer

alsa dahi bu tür hükümler geçersizdir.

İş Kanununun iş güvencesine

ilişkin hükümlerinin dayanağını oluşturan 158 Sayılı ILO sözleşmesi-

nin 2. maddesinin 1. fıkrası uyarınca iş güvencesi hükümlerinin bü-

tün ekonomik faaliyet alanlarına uygulanacağı belirtilmesine rağmen

İş Kanunumuz ile bunun sınırlandırılması kanunun amacına uygun

olmadığı gerekçesi ile haklı olarak eleştirilmiştir.

Bunun yanı sıra,

Centel, s. 29.

Mollamahmutoğlu, s. 882; Münir Ekonomi, “Yeni İş Kanunu Çerçevesinde İş Söz-

leşmesinin Feshi ve İş Güvencesi”, İş Kanunu Toplantı Dizisi, I, Tüsiad, İstanbul

2005, 16-60, 33.

Ekonomi, Hizmet Akdinin Feshi, s.32; Sarıbay, s. 38; Süzek, s.562.

Mollamahmutoğlu, s.873.

Bkz. yukarıdaki dpn. 28.