119

TBB Dergisi 2015 (119)

Talip ARAS

439

b. İşçi Sayısına Dahil Olanlar

İşçi sayısının belirlenmesi ile ilgili olarak ise İş Kanunu m. 18/4

uyarınca işverenin

aynı iş kolunda

birden fazla işyeri varsa, işyerinde

çalışan işçi sayısının tespitinde bu yerlerdeki toplam işçi sayısı esas alı-

nır. İş kolu ölçütünün yasaya girmesi, bazı işverenlerin sırf iş güvence-

sinin kapsamı dışında kalmak amacıyla her işyerinde işçilerini otuzun

altında tutmasının önüne geçtiği ve daha geniş bir kesime iş güvencesi

hükümlerinden faydalanma imkânı vermesi sebebi ile doktrinde haklı

görülse de

ölçüt iş koluna dayanması sebebiyle haklı olarak eleşti-

rilmiş ve bu ölçütün normun amacı olan işçinin korunması ilkesi ile

bağdaşmadığı kabul edilmiştir.

Zira bu hüküm nedeniyle, örneğin,

bir işverenin sahip olduğu maden ocaklarının her birinde yirmişer

işçi çalışıyor ancak sahip olduğu tek lokantasında 10 işçi çalışıyor ise

maden ocağında çalışan işçilerin sayısı otuzu geçeceği için bunlar iş

güvencesinden yararlanabilecek iken lokanta da çalışan işçiler bu hü-

kümlerden yararlanamayacaklardır.

İş güvencesi hükümlerinin uygulanması için ihtiyaç duyulan otuz

işçi ölçütü önemli bir husustur. Otuz işçi ölçütünün belirlenmesinde

dikkate alınacak ve alınmayacak çalışanlar konusunda öğretide ileri

sürülen görüşlere

uygun olarak Yargıtay bu sayının belirlenmesinde

belirli-belirsiz süreli, tam-kısmi süreli, daimi-mevsimlik iş sözleşmesi

ile çalışanlar arasında bir ayrım yapılmadan dikkate alınacaklarını,

bunların fesih tarihinde fiilen çalışmalarının gerekmediği iş sözleş-

melerinin devam etmesinin yeterli olacağını belirtmiştir. Ayrıca ko-

numu itibariyle iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayan işveren

vekilleri ve yardımcılarının da iş yerinde çalışan işçi sayısında dikkate

alınacağını belirtmiştir. Ancak, işçi sıfatı taşımayan çırak, stajyer ve

gulama Alanı ve İstihdam Etkisi”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005, 623-

651, s.635; Mollamahmutoğlu, s. 875.

Çelik, İş Hukuku, s.215; aynı yazar, İş Güvencesi, s. 19-20; Süzek, s. 564-565; Gü-

nay, s.182; Mollamahmutoğlu, s. 864-865; Aktay – Arıcı – Kaplan, s. 10-11; Münir

Ekonomi, “Hizmet Akdinin Feshi ve İş Güvencesi”, Çimento İşv., Mart 2003, 1-40,

s.4.

Çelik, İş Hukuku, s.215; aynı yazar, İş Güvencesi, s. 19-20: Yazar isabetli olarak

“Aynı iş kolunda” ibaresinin kanundan çıkarılması gerektiği görüşündedir. Aynı

görüş için Bkz. Doğan Yenisey, s.119-120; Mollamahmutoğlu, s.865; Aktay – Arı-

cı – Kaplan, s. 10-11; Sarıbay, s. 48-49. Ayrıca “işkolu” teriminin yorumu ile ilgili

ayrıntılı bilgi için Bkz. Doğan Yenisey, s. 120-122.

Çelik, İş Hukuku, s. 218; Ekonomi, İş Güvencesi, s.4.