119

İş Güvencesinden Yararlanmanın Koşulları ve Emredicilik

446

tüye kullanılmasının genel yaptırımı, hakkın kötüye kullanılmasıyla

varılmak istenen amacın ve hukuki sonucun engellenmesidir.

Bizim

de katıldığımız bu görüşe göre, böyle bir durumda işçi işe iade dava-

sı açtığında, işveren işçinin altı aylık kıdem süresini doldurmadığını

ileri sürerse, yargıç re’sen yapacağı araştırma sonucunda işçinin iş ak-

dinin kötüniyetle yani sırf işçinin iş güvencesinden yararlanmasının

engellenmesi amacı ile feshedildiği kanısına varırsa altı aylık süreyi

tamamlanmış sayacaktır.

c. Kıdem Ölçütünün Hukuki Niteliği

Yukarıda yapılan incelemeden anlaşılacağı üzere Otuz işçi ölçü-

tün de olduğu gibi altı aylık kıdem ölçütü açısından da hem doktrin

hem de Yargıtay’ca kıdemin doldurulması bakımından işçinin lehine

yorum yapılarak iş güvencesi hükümlerinden yararlanması sağlanma-

ya çalışılmıştır.

Kıdem koşulu emredicilik yönünden ele alındığında aslında, iş-

verenlere belirli bir süre işçiyi yakından tanıma ve onunla çalışma

imkânı sunup, bu süre zarfında benimseyemediği işçiyi geçerli bir ne-

den göstermek zorunda kalmaksızın işten çıkarma imkânı veren bu

koşulun otuz işçi ölçütünden pek farklı olmadığı görülecektir. Kanı-

mızca, işveren işçiyi yeterince tanıdığını düşünüyor ve de güveniyor

ise işçi ile anlaşarak veya toplu iş sözleşmesine hüküm koyularak, kı-

demi altı aydan az olan işçilerin de iş güvencesi kapsamına girmeleri

sağlanmalıdır. Ayrıca işçi ile işveren arasında yapılacak bu türden bir

sözleşmenin, işverenin korunmasını gerektirecek nitelikte kamu dü-

zenini sarsacak bir durum olduğu da düşünülmemektedir.

Nitekim doktrinde de yer bulan ortak görüş kıdeme ilişkin hük-

mün nispi emredici olduğu ve bu sebeple sözleşmelerle kısaltılabile-

ceği gibi tamamen kaldırılmasının da mümkün olduğudur.

Aynı şe-

kilde, Yargıtay’a göre de altı aylık kıdem süresi koşulu nispi emredici

nitelikte olup, işçi ile işveren arasında yapılacak sözleşmelerle bu sü-

Başterzi, s.639; Süzek, s. 570.

Kar, s. 116; Başterzi, s. 639; Süzek, s. 570.

Sarıbay, s. 77.

Ekonomi, Hizmet Akdinin Feshi, s.28; Mollamahmutoğlu, s. 879; Süzek, s.650-651,

Centel, s. 52; Yıldız, s. 907; Kar, s. 116; Sarıbay; s. 77.