119

477 / 617

Alman ve Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması 476
lüğü/fiziki şartları, ciro, elektrik, su tüketimi ve her türlü veri gözetil-
mek suretiyle çalışması gereken sigortalı sayısı, gerektiğinde alanında
uzman ilgili meslek mensubu, mali müşavir ve hukukçudan oluşan bi-
lirkişi heyetinden rapor alınarak belirlenmeli, bu raporda dava konusu
dönemdeki dönem bordrolarında çalıştığı bildirilen sigortalı sayısı ile
de karşılaştırma yapılmalıdır.”36
Yargıtay’ın bir kararına göre, davacının davalı işveren yanında-
ki çalışmaları kapsamında 01.10.2008 tarihi öncesi itibari hizmet sü-
resinin tespiti ve sigortalılık sürelerine eklenmesi istemine ilişkin bir
davada, davacı işçinin işyerinde yapmakta olduğu işin niteliğine göre
hangi zararlı etkenlerden ne şekilde etkilendiği hiçbir kuşku ve durak-
samaya yer bırakmayacak biçimde açıklığa kavuşturularak, varılacak
sonuca göre karar verilmesi gerekir.37-38
36 Yarg. 10. HD., 12.5.2014, E.2014/5958, K.2014/10464. (Kişisel arşiv).
37 “Mahkemece, Yozgat şeker fabrikasında keşif yaptırılarak, işyerinde yapılan
işin niteliğine göre, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın Ek 5/
IV. maddesindeki şeker sanayi işyerinin, sigortalının çalıştığı yerle ilgili olarak,
1-Çelik, demir ve tunç döküm, 2-Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı
gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde, 3-Patlayıcı
maddeler yapılmasında, 4-Kaynak işlerinde çalışanların itibari hizmet süresinden
yararlandırılması gereğine ilişkin koşulların oluşup oluşmadığı, elektrik atölye-
si ve elektrik atölyesi ile ilgili teknik ve yardımcı birimlerin birbirlerine bağlantı
ve uzaklıkları ile bir bölümdeki fiziksel dış etkenlerden diğer bölümlerdeki çalı-
şanların etkilenme dereceleri de belirlenerek, davacı işçinin işyerinde yapmakta
olduğu işin niteliğine göre hangi zararlı etkenlerden ne şekilde etkilendiği hiçbir
kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde açıklığa kavuşturularak, varı-
lacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, sadece Kayseri şeker fabrikasındaki
keşifte hazır edilen bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulmuş olması, usul
ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.” ., 14.1.2014, E. 2013/5506,
K.2014/185. (Kişisel arşiv).
38 “Davacı, çalıştığı işyeri ve yaptığı iş itibarıyla 506 sayılı Yasanın ek 5. maddesi
gereğince itibari hizmet süresinden yararlandırılması gerektiğinin tespitine karar
verilmesini istemiştir. Dosyaya ibraz edilen ve aynı heyet tarafından düzenlenen
Kayseri 2. İş Mahkemesi 2011/4 sayılı dosyası ile alınan bilirkişi raporunda
ise Kayseri şeker fabrikasında ölçü kontrol bölümünün yasada belirtilen etkileşimi
yarattığı ve ölçü kontrol bölümünün itibari hizmetten sayılması gerektiği kanaati
bildirilmiştir. Aynı heyet tarafından Kayseri şeker fabrikasında yapılan keşifle dü-
zenlenen iki rapor arasında açık çelişki bulunması nedeniyle bilirkişi raporunun
hükme esas alınarak karar verilmesi isabetsiz olmuştur. Mahkemece, kimya ve
makine mühendisi ile hekim ve hukukçu bulunan yeni bir bilirkişi heyeti oluştu-
rularak davalı fabrikada tekrar keşif yapılmalı, 506 sayılı Yasanın Ek 5. maddesi
hükmünde belirtilen koşulların ölçü kontrol bölümünde çalışan davacı açışından
gerçekleşip gerçekleşmediği, ölçü kontrol bölümünün itibari hizmetten sayılıp
sayılmayacağı hususlarında yeniden rapor alınarak mevcut çelişki giderildikten
sonra sonucuna göre karar verilmelidir.” .,24.6.2014, E.2014/11813,