119

Alman ve Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması

496

almaktadır.

Bilirkişi talebinde bulunan kişi ekonomik olarak ücret

ödeyemeyecek durumda ise, adli yardım kurumundan yararlanabil-

mektedir. Maddi kaynakları yeterli olmayan taraf, bu yardım isteğinin

kabul edilebilmesi için davanın amacı ve maddi durumu hakkında

bilgi vermek durumundadır.

Bilirkişiler yol ve yapmış oldukları diğer giderlere ilişkin masra-

fı talep edebilirler. Bu ücreti devlet ödemektedir. Genelde bilirkişiler

ortalama 600-800 Euro almaktadır. Olayda illiyet bağının tespitinin

gerektiği daha karmaşık konularda 1500 Euro’ya kadar ödeme yapı-

labilmektedir. Bilirkişiden ek rapor alındığı zaman daha fazla ücret

ödemesi söz konusu olabilmektedir.

Bilirkişiler, davacıyı muayene etmesi için de görevlendirilebilmek-

tedir. Bilirkişinin güncel bilimsel bilgiler temelinde muayeneye ilişkin

tespitlerinin mahkemeye bildirimi ve mahkemece aranan hukukî so-

runlara cevap verilmesi önem teşkil etmektedir.

Bilirkişinin düzenleyeceği rapor somut ve anlaşılır olmalı, bilirkişi

görevini yerine getirirken tarafsız davranmalıdır. Diğer bir ifade ile

bilirkişi, vicdanı çerçevesinde sorumluluk sahibi olarak ve tarafsız şe-

kilde rapor hazırlamalıdır. Bilirkişi mahkemeye davet edildiği zaman

mahkemeye gitmek zorundadır. Bilirkişi her zaman ortalamadan daha

iyi bir doktor olmak zorundadır. Mesleğinde uzman olmalı ihtisas bil-

gisi çerçevesinde yetkin olmalıdır. Bilirkişinin güvenilir olması ve so-

rumluluğunun bilincinde olması, raporunu zamanında teslim etmesi

gerekmektedir. Bilirkişi sadece tıbbi terminolojiyi kullanmamalı, her-

kesin anlayabileceği açıklıkta konuşabilmeli, kendini ifade edebilmeli,

ikna edici konuşmalı, kendi söylediğinin arkasında durabilmelidir.

Tüm bu koşullar çerçevesinde hazırlanmış bilirkişi raporunun

değerlendirmesini sadece hâkim yapabilmektedir. Hâkim bilirkişi ra-

porunun sonucuna müdahale edemez. Somut olaylarda nadir olsa da

hâkim bilirkişi raporundan farklı karar verebilmektedir.

Bilirkişi tüm raporları, belgeleri değerlendirir ve gereken araş-

tırmayı yapar. Kendine yöneltilen soru çok net değilse mahkemeden

tekrar bilgilendirme isteyebilir. Rapor hazırlanırken ek sorular aklına

Bkz. Prütting/ Gehrlein, (Katzenmeier), s.1240.