119

TBB Dergisi 2015 (119)

Sami DOĞRU

535

‘coğrafi olmayan faktörlerin’ de dikkate alınması ile mümkün olaca-

ğı belirtilmektedir. Bu nedenle, mahkemeler de sınırlandırmanın bir

sonraki aşamasında ‘coğrafi olmayan faktörleri’ dikkate alıp, ‘coğrafi

unsurlar’ temelinde ulaşılan çözümün ‘hakkaniyete uygun’ sayılıp

sayılmayacağını değerlendirmektedirler

142

. Yukarıda sayılan bu fak-

törlerden sadece Doğu Akdeniz’de önem arz edenleri aşağıda incele-

necektir.

(1) Güvenlik

Güvenliğin kıta sahanlığı

143

ve münhasır ekonomik bölgenin sınır-

landırmasına doğrudan etkisi çok açık değildir

144

. Bu kapsamda gü-

venliğin, sınırlandırmada, sınır çizgisini önemli oranda değiştirecek

bir etkiye sahip olmayacağı, ancak destekleyen ya da güçlendiren un-

surlar olacağı kabul edilmektedir.

145

UAD, Ukrayna - Romanya Davası

Kararı’nda tarafların yasal (

legitimate

) ‘güvenlik’ mülahazalarının, ni-

hai sınır belirlenmesinde bir rol oynayabileceğini ama bu uyuşmazlık-

ta geçici sınırın tarafların yasal ‘güvenlik’ mülahazalarına tam olarak

saygılı durumda olduğunu belirterek değişiklik yapılmasına gerek ol-

madığını belirtmiştir.

146

Devlet uygulamalarında, ‘güvenlik’ mülahazalarının sınırlandır-

mada dikkate alındığına ilişkin örnekler bulunmaktadır. 1988 tarih-

li İsveç-SSCB Anlaşmasında,

147

İsveç’in ulusal savunmasında önemli

142

Acer, op., cit., s. 312-313.

143

Teorik olarak, seyrüseferin kıta sahanlığı kurumu ile pek ilgisi bulunmamaktadır.

1958 Kıta Sahanlığı Sözleşmesi md. 3 ve 1982 Deniz Hukuku Sözleşmesi md. 78(1)

şunu belirtmektedir: Sahil devletinin kıta sahanlığı üzerindeki hakları, bu sahanın

üstünde bulunan suların ve onun da üzerindeki hava sahasının statüsünü etkile-

mez.

144

Oxman, op., cit., s. 22-24.

145

Kuzey Denizi Davaları kararı, I.C.J. Reports 1969, op., cit., par. 188; Libya-Malta

Davası kararı, I.C.J. Reports 1985, op., cit., par. 51. Gine-Gine-Bissau Davası kara-

rı, Guinea/Guinea-Bissau Case, op., cit., s. 302, par. 124; İngiltere-Fransa Davası

kararı, Anglo-French Case, op. cit., par. 188. Bu konuda bir değerlendirme için

bkz., D.A. Colson, ‘The United Kingdom-France Continental Shelf Arbitration’,

American Journal of International Law, Vol. 72, 1978, s. 103. Örneğin, İngiltere-

Fransa davası, Anglo-French Case, op. cit., par. 182.

146

I.C.J. Reports 2009, op. cit., par. 202-204. Ayrıca bakınız, I.C.J. Reports 1985, op.,

cit., s. 42, par., 51.

147

“Report Number No. 10-9”, International Maritime Boundaries, Vol. II, op. cit., s.

2057.