119

TBB Dergisi 2015 (119)

Sami DOĞRU

537

muş ve daire (çember) içine alma çözümüne neden olmuştur.

155

Yine

politik faktörlerin

156

dikkate alındığı, 1982 tarihli Avusturya-Fransa

Anlaşması

157

ve 1980 tarihli İzlanda - Norveç Anlaşması

158

gibi, bazı

anlaşmalar vardır.

Özetle, yargı kararlarında, politik faktörler dikkate alınmakta ve

devlet uygulamalarında politik değerlendirmeler sınırlandırma yapıl-

ması konusunu ve bu yöndeki görüşmeleri etkilemektedir.

159

Bu çerçevede, Doğu Akdeniz’deki durum değerlendirildiğinde,

Kıbrıs’ın siyasi statüsü ve buna bağlı olarak KKTC’nin durumu poli-

tik faktör olarak ‘ilgili durum’ oluşturmaktadır. Kıbrıs’ın egemenliği-

ni GKRY’nin tek başına temsil etmesi esasına dayalı bir sınırlandırma

hakkaniyete uygun olmayacaktır.

(3) Ekonomik Faktörler

Kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge kavramlarının asıl

varlık sebebinin bu doğal kaynaklar üzerinde kıyı devletine mün-

hasır haklar sağlamak olduğu hatırlanırsa, ilgili durumlardan biri

de ‘ekonomik faktörler’, bu bağlamda ‘doğal kaynaklar’dır. Münhasır

ekonomik bölge sınırlandırması söz konusu olduğu zaman akıntılar

ve rüzgâr enerjisi gibi doğal unsurlar da bu faktörler arasında yer al-

maktadır. Doğal kaynakların ekonomik değeri tarafların gözünde çok

önemlidir

160

ve bu ikili anlaşmalara yansımaktadır. Diğer taraftan,

varlığı bilinen doğal kaynakların sınırlandırmada dikkate alınacağı

yargı kararlarında da kesin bir biçimde kabul edilmiştir. Bu faktör-

155

Anglo-French Case, op., cit., par. 198.

156

Bir devletin egemenlik ve ulusal çıkarları ile ilgili alanları genişletmeye yönelik

deniz alanlarını sınırlandırma anlaşması yapma arzusu çoğu zaman uyuşmazlı-

ğa yol açar. Bu nedenle, taraflar bakımından uyuşmazlıktan kaçınmak anlaşmaya

varmak için birincil amaç ise, uyuşmazlık ortaya çıkaracak bir sınır çizgisi öner-

mezler. Oxman, op., cit., s. 13-14.

157

Anlaşma’da, Fransa, Avustralya’nın eşit uzaklık çizgisini belirlemek maksadıyla

125 mil açıktaki Middleton Resifini referans nokta olarak kullanmasına izin ver-

miştir. “Report Number No. 5-1”, International Maritime Boundaries, Vol. I, op.

cit., s. 904.

158

Anlaşma’da Norveç, capelin balıkları üzerinde doğabilecek bir uyuşmazlıktan ka-

çınmak maksadıyla İzlanda için 200 millik bir alanı kabul etmiştir. “Report Num-

ber No. 9-4”, International Maritime Boundaries, Vol. II, op. cit., s. 1755.

159

Evans, op. cit., s. 160.

160

Ibid., s. 198-199.