119

537 / 617

Doğu Akdeniz’de Hidrokarbon Kaynakları ve Uluslararası Hukuka Göre Bölgedeki Kıta Sahanlığı ... 536
bir yere sahip olan Gotland Adası sınırın yerinin belirlenmesinde etkili
olmuştur. 1980 tarihli Norveç - İzlanda Anlaşması’nda,148 Norveç, gü-
venlik mülahazaları nedeniyle İzlanda’nın 200 millik münhasır eko-
nomik bölgesini kabul etmiştir.
Özet olarak, bu yargı kararları ve devlet uygulamalarına göre,
güvenlik faktörü, geçici sınırlandırma çizgisinin, iki devlet arasındaki
mesafe de dikkate alınarak, hakkaniyete uygun bir şekilde değiştiril-
mesine neden olmaktadır.149 Bu çerçevede, Doğu Akdeniz’de diğer sa-
hildar ülkelerle yapılacak sınırlandırmada, hem Türkiye’nin hem de
KKTC’nin güvenlik mülahazaları belirlenecek sınır çizgisinin yerini
etkileyecektir. Bu bakımdan, ‘güvenlik’ Doğu Akdeniz’de ‘ilgili du-
rum’ oluşturmaktadır.
(2) Politik Faktörler
Sınırlandırmanın bir yönü daima politiktir150 ama deniz sınırları-
nın yerinin belirlenmesinde politik faktörün etkisini ayırt etmek zor
bir iştir. Birleşmiş Milletler Şartının151 temel ilkelerinden olan ‘devlet-
lerin egemen eşitliği’ ilkesi gereği, her devletin deniz yetki alanı konu-
sundaki hakkı eşittir. Aynı durumda olan hiçbir devletin diğerinden
daha büyük deniz yetki alanına sahip olma hakkı yoktur.152 Bununla
birlikte, UAD’nin Malta-Libya Kararı’nda153 belirtildiği gibi, “‘eşit hak
sahipliği’, ipso jure ve ab initio, sahil devletlerine ‘eşit deniz alanı’ ver-
mesi anlamına gelmez.” Bu nedenle, sınırlandırmaya politik faktörün
etkisi beklendiği kadar değildir. Yargı kararlarında, özellikle adaların
statüsü konusunda politik faktör dikkate alınmaktadır. Örneğin, İn-
giltere - Fransa Davası’nda, Kanal Adaları’nın politik statüsü154 coğrafi
konumuyla da birleşerek sınırlandırmayı etkileyen ‘ilgili durum’ ol-
148 “Report Number No. 9-4”, International Maritime Boundaries, Vol. II, op. cit., s.
1755.
149 Faraj Abdullah Ahnish, The International Law of Maritime Boundaries and the
Practice of States in the Mediterranean Sea, Clarendon Press, Oxford, 1993, s. 100.
150 Oxman, op. cit., s. 3.
151 Birleşmiş Milletler Andlaşması Md. 2/1.
152 Anderson, Modern Law of the Sea, Selected Essays, op. cit., s.392.
153 I.C.J. Reports 1985, op., cit., par. 54.
154 Mahkeme Kanal Adaları’nı, yarı-bağımsız ve Fransa’nın karşısında kendi kıta sa-
hanlığı hakkı olan bir ada olarak değil de sedece Birleşik Krallığa bağlı bir ada
olarak değerlendirmiştir. Anglo - French Case, op., cit., par. 190.