300 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Mehmet Said COŞKUN
299
diğerinin kabulünü önlemelidir. Örneğin, taleplerden biri sözleşmeye
dayalı alacak iken diğeri sözleşmenin geçersizliğinin tespiti durumun-
da sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak olabilmektedir. Buna göre
taleplerden birinin kabul edilmesi diğerinin kabul edilmesine mani
olacaktır. Bu hâlde de terditli dava için gereken bağlantının var oldu-
ğu kabul edilecektir. Bu şart, hem usûl ekonomisini sağlamakta hem
de davalının devamlı surette dava tehditlerine maruz kalmasını önle-
mektedir.
Terditli davadaki bağlantının bu tanımı m.166’daki bağlantıyla
benzerlik göstermektedir. Davaların birleştirilmesinde aranan bağ-
lantı talepler arasında bir kademelilik ilişkisi aramamaktadır. Ancak
davalardan biri hakkında verilecek hükmün diğerini de etkilemesi ba-
kımından terditli davadaki bağlantı ile davaların birleştirilmesindeki
bağlantı arasında bir alaka olduğu ortadadır. Nitekim doktrinde de bu
yönde görüş mevcuttur.
18
III. Karşı Davada
Aynı dosya içerisinde davalının da davacıya karşı hak ileri sür-
düğü ve bunun da hüküm altına alınmasını istediği davaya karşı
dava denir.
19
Karşı dava kurumu HMK m.132-135’te düzenlenmiş olup
m.132/1’de açılabilmesinin şartları düzenlenmiştir. İlk şartı derdest bir
davanın bulunmasıdır. İkinci şart ise kanunî ifadeyle “
karşı davada ile-
ri sürülebilecek talep ile asıl davada ileri sürülen talep arasında takas veya
mahsup ilişkisinin bulunması yahut bu davalar arasında bağlantının mevcut
olması
”dır.
Karşı davanın açılabilmesi için gereken bu şarta baktığımızda
doktrinde de sıkça dile getirildiği gibi m.166/4’e doğrudan atıf yapıl-
mıştır.
20
İlgili hükmün gerekçesinde de bağlantının tanımı yapılırken
m.166/4’tekiyle aynı ifade kullanılmıştır.
21
Söz konusu atıf “bağlantı”
kavramının tanımı ve kapsamına ilişkindir. Dolayısıyla karşı davada
aranan “bağlantı” ile davaların birleştirilmesinde aranan “bağlantı”
arasında bir özdeşlik vardır.
18
Muşul, s.79.
19
Pekcanıtez/Atala /Özekes, s.543.
20
Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.544; Yılmaz, s.868; Umar, s.395.
21
Gerekçe, s.168.