dergi-121

TBB Dergisi 2015 (121)

Mehmet Said COŞKUN

303

ta ve benzer sebepler bakımından bağlantının varlığı kabul edilme-

mektedir. Bu açıdan da HMK m.166/4’te düzenlenen bağlantı kavramı

daha geniş kapsamlıdır.

3. BAĞLANTI SORUNU

A. KAVRAM VE UNSURLAR

I. Kavram

Bağlantı kelimesinin gerçek anlamı “

iki şey arasında ilişki sağlayan

bağ

” şeklindedir.

Mülga HUMK’ta, Yargıtay kararlarında ve birçok

akademik eserde hukukî anlamda “bağlantı” kelimesinin yerine “irti-

bat” kelimesi de kullanılmaktadır.

Yukarıdaki tanımda geçen “ilişki”

kelimesi de bazı akademik eserlerde “bağlantı” yerine kullanılan ke-

limelerdendir.

Hukuk terminolojisinde bağlantının tanımı ise HMK

m.166/4’te yapıldığı gibi “davaların aynı veya birbirine benzer sebep-

lerden doğması ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkile-

yecek nitelik…” şeklindedir.

Bağlantı ifadesiyle genel olarak iki dava arasında bulunan ortak

unsurlar anlaşılmaktadır.

Ancak bağlantının arandığı hukukî kuru-

ma göre bu unsurlar değişiklik gösterebilmektedir. Bu değişim kanun

koyucunun tercihinden kaynaklanmakta olup ilgili hukukî kurumun

hizmet ettiği amaca göre belirlenmektedir. Misalen hukukî sebebin

aynı olması, medenî usûl hukukundaki davaların birleştirilmesinde

aranan bağlantıda bir unsur değil iken idarî yargılama hukukunda-

ki davaların birleştirilmesinde aranan bağlantıda bir unsurdur. Ceza

usûl hukukunda bağlantı kavramına daha farklı unsurlar dâhil edil-

miştir.

(erişim: 04.05.2014)

HUMK m.187’de bağlantı kelimesi yerine irtibat kelimesi kullanılmaktadır. Bağ-

lantı kelimesi yerine irtibat kelimesinin kullanıldığı eserler için bkz. Bayram Arif,

“Birlikte Dava Açılmasında Davaların Aynı Sebepten Doğmuş Olmasının An-

lamı”,

Adalet Dergisi

, C.68, s.3-4, Ankara, 1977, s.282 ve Muşul, s.79. 15. HD. E.

2012/1199 K. 2012/2789 T. 25.4.2012. (erişim: 01.05.2014)

Çınar Can Evren, “İdarî Yargıda Karşılık Dava”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan,

Cilt:2, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010, s.2668.

E. İlhan Postacıoğlu, “Davaların Birleştirilmesi”, Makaleler ve Karar İncelemeleri,

Vedat Yayınları, İstanbul, 2011, s.105. Yalnız bu makalede “ortak” kelimesi yerine

“müşterek” kelimesi kullanılmıştır.