dergi-121

Komisyon ve Genel Kurul Tutanaklarına Yansıyan Meclis İradesi Işığında ...

348

tarafından altı işgünü içerisinde yazılı olarak kabul edilmemesi du-

rumunda değişiklik hükümsüzdür. İşçinin sözlü beyanı ya da yazılı

olarak yanıt vermeyerek sessiz kalması değişikliğin geçersizliği sonu-

cunu doğurur. O halde değişiklik, iki tarafın karşılıklı rızası ile yazılı

olarak gerçekleştirildiği takdirde hüküm kazanır. Sözleşme hukuku

açısından sözleşmenin icap ve kabul ile doğmasının bir gereği olarak

sözleşmede yapılacak bir değişimin iki tarafın rızasına bağlı olması eş-

yanın tabiatına uygun bir sonuçtur. Borçlar Hukuku’nun “ahde vefa”

ve “sözleşme koşullarının ancak tarafların ortak iradesi ile değiştirile-

bilmesi” ilkeleri de bunu gerektirir. İşçinin rızası alınmadan yapılan

değişiklik ise hukuken sözleşmede değişiklik değil, sözleşmenin ihlali

anlamını taşır.

Zira işverenin tek taraflı olarak iş sözleşmesine müda-

hale etme hakkı yoktur.

Çalışma koşullarında tüm değişiklikler İş K.’nın 22. maddesi kap-

samında değerlendirilemez. Zira hükmün esaslı değişikliğe yönelik

açık ifadesinin mefhum-u muhalifinden işverenin esaslı olmayan de-

ğişiklikleri maddedeki usule uymadan yapabileceği sonucu çıkmakta-

dır. Bu açıdan çalışmamızda esaslı olan ve olmayan çalışma koşulları

ve bu koşullarda yapılacak değişiklikler karşılaştırmalı olarak incele-

necektir.

2.2 Çalışma Koşullarında Esaslı Olan ve Olmayan

Değişiklikler

İş Kanunu’nda çalışma koşullarında esaslı olan ve olmayan deği-

şiklik kavramlarının tanımı yapılmamış; ayrım ve sınırları belirlen-

memiştir. Ancak doktrin görüşlerinin ve Yargıtay uygulamasının bu

konuda zengin bir içeriğe sahip olduğu söylenebilir. Hemen belirtelim

ki, doktrinde esaslı ve esaslı olmayan değişiklikle işverenin yönetim

hakkı arasında doğrudan bir ilgi kurulmakta; esaslı değişikliğin un-

surları arasında, yapılan değişikliğin işverenin yönetim hakkı kapsa-

mında olmaması bir koşul olarak değerlendirilmektedir.

Yargıtay’a

göre de işverenin yönetim hakkı kapsamında kalan değişiklikler çalış-

Murat Engin, “Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik ve Yeni İş Kanunu Tasarı-

sı”,

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,

C.16, S.1-2, 2003, s.315

Şen, s.112; Kübra Doğan Yenisey, “Çalışma Koşullarında Değişiklik”, III. Yılında

İş Yasası Semineri, Türkiye Toprak Seramik Çimento ve Cam Sanayi İşverenleri

Sendikası Yayınları, Bodrum 21-25 Eylül 2005, s.112