352 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
M. İhsan SEÇKİN
351
“işçinin değişiklikten önceki ve sonraki durumu karşılaştırıldığında
işçinin menfaatleri açısından zararına değişiklik yapılması”
26
ölçütle-
rinin benimsendiği görülmektedir. Bu anlayışa göre çalışma koşulla-
rında yapılan değişiklik, işçinin değişiklik öncesinde mevcut olan ve
sözleşmenin, işverenin ya da işyeri uygulamalarının kendisine temin
ettiği menfaatlerini azaltıyorsa esaslı mahiyettedir. Bu durumda ça-
lışma koşulları bakımından bir geriye gidiş söz konusu olacağından
değişikliğin işçinin rızası hilafına yapılmaması
27
, işçinin doğmuş hak-
larını etkileyecek ve geriletecek şekilde uygulanmaması gerekir.
28
Gö-
rüldüğü üzere çalışma koşullarında esaslı değişiklik hususunda belir-
leyici olan, işçinin aleyhine sonuç doğurup doğurmamasıdır. Bununla
birlikte Yargıtay’a göre geçerli nedene dayanan değişiklikler çalışma
koşullarında esaslı değişiklik olarak nitelendirilemez.
29
Çalışma koşullarında esaslı olmayan değişiklikler ise genel olarak
işverenin yönetim hakkı kapsamında kalan değişikliklerdir. Bu bağ-
lamda iş süresinin başlangıç ve bitiş saatlerinin, çalışma saatlerinin,
ara dinlenmenin ve iş ritminin belirlenmesi
30
yönünde yapılacak deği-
şiklikler esaslı olmayan değişiklikler arasında sayılabilir. Sözleşmenin
ikinci derecede unsurları üzerinde ya da sözleşmenin unsuru sayılma-
yan çalışma koşullarında yapılacak önemsiz değişiklikler de esaslı ol-
s.317; Ufuk Aydın, “Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklikler”,
Sicil İş Hukuku
Dergisi
, Y.6, S.23, Eylül 2011, s.24; Mustafa Alp, İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi,
Seçkin Yayıncılık, Mayıs 2005, s.114; Ertürk, “Genel İş Koşulları”, s.109; Eda Ma-
nav, “İş Kanunu’nun 22. Maddesi Çerçevesinde İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi
ve Hukuki Sonuçları”,
Türkiye Adalet Akademisi Dergisi
, Y.3, S.9, Nisan 2012, s.216
26
Uşan, s.223
27
YHGK, 19.11.2014, E.2014/9-1567, K.2014/936; Yarg. 9 HD, 14.5.2014,
E.2012/10473, K.2014/15663; Yarg. 7 HD, 26.5.2014, E.2014/4483, K.2014/11162;
Yarg. 9 HD, 13.6.2013, E.2013/2572, K.2013/18239
28
Mehmet Uçum, Yeni İş Kanunu Seminer Notları, Legal Yayıncılık, 1. Baskı, İstan-
bul Eylül 2003, s.150
29
YHGK,19.11.2014,E.2014/9-1567K.2014/936
;Yarg.9.HD.,14.5.2014,E.2012/10473,
K. 2014/15663; Yarg. 9 HD., 10.7.2012, E.2011/13306; K. 2012/26925; Yarg. 7. HD.,
23.5.2013, E.2013/3494, K. 2013/960; Yarg. 9 HD., 13.12.2010, E.2009/39668, K.
2010/37397; Aynı görüşte: Keser, Geçerli Sebep
,
s. 343; Manav, “İş Sözleşmesi-
nin Değiştirilmesi ”, s.214; Karşı görüş, Mustafa Alp, “Ekonomik Kriz Sırasında İş
Sözleşmesinin Esaslı Değişiklik Uygulamaları İle Ayakta Tutulması”, İş Hukuku
ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri Semineri 13.
Yıl Toplantısı, Galatasaray Üniversitesi Ortaköy Kampüsü 12 Haziran 2009, İstan-
bul Barosu Yayınları, İstanbul Aralık 2010, s.158; Kübra Doğan Yenisey,
“
Çalış-
ma Koşullarında Değişiklik ve İş Sözleşmesinin Feshi”
, Çalışma ve Toplum Dergisi
,
S.26, 2010/3, s.99
30
Aydın, s.25; Alpagut, “Esaslı Değişiklik”, s.106