410 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
E. İrem AKI
409
yacak ve herkes için aynı olacak kanunlar yapması imkansızdır; bu
nedenle kanun koyucunun sınıflandırmalar yapması kaçınılmazdır.
20
Bu nedenle denilebilir ki sınıflandırma yasamanın kendisinde (doğa-
sında) mevcuttur:
21
“
Çünkü kanunlar, soyut önermelerden ibaret olmayıp, sosyal ilişkileri,
olayları düzenlemek için başvurulan hukuki araçlardır. Yasama organı, her-
hangi bir sosyal ilişki alanını kanunla düzenleyerek hukuk alanı içine alır veya
hukuk alanındaki bir ilişkiyi bu alandan çıkarır. Her kanun düzenlediği belli
bir sosyal ilişki alanıyla ilgili kurallar koyar, dolayısıyla zorunlu olarak belirli
durumlara ve durumlarla ilgili kişilere yönelir. Her kanun, kişilerin, şeylerin
veya durumların bazı özellikleri yönünden benzerlikleri veya farklılıkları üze-
rine kuruludur. Dolayısıyla, yalnızca düzenlediği hukuki durumlarla ilgili,
ilişkili kimseleri hedefler, onlara yönelir.
”
22
Bu nedenle eşitlik ilkesi kanun koyucunun sınıflandırma yapma
zorunluluğuyla birlikte düşünülmelidir.
23
Bununla birlikte, kanuni
sınıflandırmalar yapılırken, çok dikkatli davranılmalı bazı kişileri
kayırıcı veya bazı kişileri ezecek kanunlar yapmaktan kaçınılma-
lıdır.
24
Eşitlik ve kanuni sınıflandırma bir arada ele alınmalı ve bir
orta yol bulunmalıdır.
25
Kanun koyucunun görevinin gereği olarak
sınıflandırma kanun koyucunun takdir yetkisi içindedir; ancak ka-
nun koyucunun bu konuda takdir yetkisi olmakla birlikte; “
eşitlik
veya ayrım yapmama ilkesi, kanun koyucunun kişiler, şeyler ve durumlar
arasında fark gözetip ayrım yapmasını yasaklamamakla birlikte, bu ayrımları
ve farklılaştırmaları yalnız belli nedenlerin haklılaştırabileceğini, savunulur
kılabileceğini ifade etmektedir.
”
26
Diğer bir ifadeyle kanun koyucunun sı-
nıflandırma yaparken kullandığı takdir yetkisini eşitlik ilkesine
27
ve
20
Öden, Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, s.187; Equal Protection of the
Law, Encyclopaedia of the Social Sciences, Editor –in- Chief Edwin R.A. Seligman,
Associate Editor Alvin Johnson, Cilt 5, The Macmillan Company, New York 1948,
s.573.
21
Marshall, Constitutional Theory, s.142.
22
Öden, Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, s.187.
23
Öden, Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, s.188.
24
Mümtaz Soysal, Anayasaya Giriş, A.Ü.S.B.F Yayını, Ankara, 1969, s.216.
25
Joseph Tussman, Jacobus Tenbroek, “The Equal Protection of Laws”,
California
Law Review
, Cilt 37, Sayı 3, 1949, s.344.
26
Öden, Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, s.191.
27
Marshall, Constitutional Theory, s.138’den aktaran Öden, Türk Anayasa
Hukukunda Eşitlik İlkesi, s.191.