dergi-121

Temel Hak ve Hürriyetlerin Geliştirilmesi Amacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik ...

vesinde partilerin eş genel başkanlarının her ikisinin de erkek olması

mümkündür. Fakat yukarıda belirtildiği gibi bu uygulama, eş genel

başkanlık sisteminin yapısına aykırı düşer.

Benzer yönde bir eleştiri, eş genel başkanların sahip olduğu yet-

kiler açısından söz konusudur. Öncelikle ifade etmek gerekir ki, her

ne kadar, SPK açıkça düzenlemese de eş genel başkanlara parti tüzük-

leriyle eşit yetkilerin tanınması zorunludur. Çünkü aksi yönde yapı-

lacak bir yorumun, genel başkanlar arasındaki eşitliği ortadan kal-

dıracağı ve eş genel başkanlık sisteminin mantığına aykırı düşeceği

hususunda şüphe yoktur. Bu noktada, tartışmalı olan husus, eş genel

başkanların kendilerine tanınan bu yetkileri nasıl kullanacaklarıdır.

Şöyle ki; şayet eş genel başkanların belli bir yetkiyi kullanırken be-

raber hareket etmeleri gerektiği kabul edilirse, bu durumda eş genel

başkanlığın, parti yönetiminde belirli sorunlara yol açacağı ileri sürü-

lebilir. Bu husus, özellikle de eş genel başkanların aynı konuda farklı

düşünmeleri durumunda ortaya çıkabilir. Buna karşılık, eğer eş genel

başkanların, yetkilerini birlikte kullanmak zorunda olmadıkları esası

parti tüzüğünde benimsenirse,

bu takdirde eş genel başkanlık siste-

mini uygulayan partiler bir süre sonra yönetilemez duruma gelebilir.

Gerçekten bir eş genel başkan bir hususta belirli bir yönde tavır alır-

ken, diğer eş genel başkanın, aynı meseleye karşı bakış açısı tamamen

farklı yönde olabilir. İşte, bu hususlara çözüm getirmeksizin eş genel

başkanlık sisteminin kabul edilmesi partilerin seçmenler nezdinde iti-

bar kaybetmesine ve iç işleyişlerinde tutarlı olmadıkları konusunda

bir toplumsal algının oluşmasına neden olabilir.

Bunun yanı sıra eş genel başkanlık sistemi ile ilgili olarak parti

içi demokrasi kavramı çerçevesinde yapılabilecek en önemli eleştiri,

bu kurumun, genel başkanlık koltuğunda oturan eş genel başkanların

dışında parti ile organik bağı olmayan fiili liderlerin ortaya çıkmasına

yol açabilmesidir. Özellikle herhangi bir nedenle

(örn. cumhurbaşkan-

Nitekim eş genel başkanlık sistemini uygulayan Demokratik Bölgeler Partisi’nde

durum bu şekildedir. Örneğin, Parti Tüzüğü’nün 45. maddesine göre, büyük

kongreyi olağanüstü toplantıya çağırma yetkisi her bir eş genel başkana ayrı ayrı

tanınmıştır. Bu konuda bkz.

Bkz. Demokrat Bölgeler Partisi Tüzüğü, s. 23.