dergi-122

TBB Dergisi 2016 (122)

Yusuf Ziya POLATER

105

tarafından, halka doğru tek yönlü bilgi ve haber akışı yapılmasıdır.

Bu şekilde toplum üzerinde yaratmış oldukları gücü ellerinde tut-

ma ve toplumu yönlendirme amaçlanır. Başka bir ifadeyle bürokrasi,

Weber’in de vurguladığı gibi, kendi uzmanlık bilgisiyle beraber bu

yöntemleri de uygulayarak gücünü daha da artırma yoluna gider.

Hatta resmi sır-devlet sırrı kavramı bürokrasiye özgü bir kavramdır.

Bürokrasi millet tarafından seçilen meclis ile devlet sırrı kavramını

kullanarak, meclisin bilgi edinme gayretine karşılık mücadele eder.

Devlet sırlarının egemen olduğu yönetimlerde kamuoyu, merak uyan-

dıran bazı hususların aydınlatılmasını istese bile, bu taleplere yöne-

tenler ekonominin zarar görecek olması, piyasaların olumsuz etkile-

neceği gibi bahanelerle cevap vermeyerek, hesap vermekten kaçınırlar.

Döner’e göre gizliliğin en önemli sakıncalarından biri rüşvet, ka-

yırmacılık, yolsuzluk ve usulsüzlük nedenleriyle devlette yozlaşma-

nın yaygınlaşması ve bu fiillerin üstünün örtülmeye çalışılmasıdır.

Hâlbuki devlette yozlaşma, bir siyasi sistemin sonunu getirecek en

önemli tehlikelerden biridir. Aynı zamanda demokrasinin zarar gör-

mesine, halkın demokrasiye ve hukuka olan inancının zayıflamasına,

zamanla politik istikrarsızlığa ve toplumdaki ahlaki yapının çökme-

sine yol açar. Ahlaki değerlerin erozyona uğradığı bir toplumda hu-

zursuzluğun çıkması ve buna paralel olarak sistemin çökmesi kaçınıl-

mazdır.

Yönetimde gizlilik ve kapalılığın en önemli sebeplerinden birinin

bürokratik yapı olduğunu ifade etmiştik. Devlet var olduğu sürece,

bürokrasi de var olmaya devam edecektir. Esasında bürokratik meka-

nizmanın iyi işlemediği zamanlarda, en iyi kamu politikaları dahi uy-

gulama alanı bulamazlar. Bundan ötürü, bürokratik bir sistem ile var

olan devlet yapısının istenilen sonuca ulaşılabilmesinin yolu, bürokra-

tik sistemin mümkün olduğunca açık ve yönetilenlere yakın olmasını

sağlamaktır. Bunun da en temel yolu bürokrasinin gizlilik yollarını ka-

patarak, yönetimi şeffaflık ile uyumlu hale getirmekten geçmektedir.

Azer, s. 41.

Fatih Kırışık, Yönetimde Açıklık ve Bilgi Edinme Hakkının Kamu Yönetiminin

İşleyişi Üzerinde Etkisi, Doktora Tezi, Ankara, 2008, s.11

Döner, s. 12.

Döner, s. 13.

Azer, s. 45.