201 / 473
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Kanun Yararına Bozma
200
şısında, önceki düzenlemenin kurumun konuluş amacına daha uygun
olduğu kanısındayız.
Öte yandan CMK’nun 309/4-c maddesinde, mahkûmiyete ilişkin
olmayıp davanın esasını çözen ve ilgilisine kazanılmış hak sağlayan
hükümlerin bozulması durumunda yeniden yargılama yapılmayaca-
ğının açık hükme bağlanması yerinde olmuştur.
12
Aynı şekilde geçmiş doktrin ve uygulamaya uygun olarak, ilk
derece mahkemesinin, Ceza Dairesinin bozma kararına direnemeye-
ceğinin kanunda açıkça belirtilmiş olması da kurumun “olağanüstü”
niteliğine uygun bir düzenlemedir.
Diğer taraftan mülga CMUK’un 343. maddesinde ifade olunan
“kanuna aykırılık” ibaresinin CMK’nda “hukuka aykırılık” olarak de-
ğiştirildiği göze çarpmaktadır. Bu şekilde yalnızca kanuna aykırılık
halinde değil, hak ihlali teşkil eden her halde şartları varsa bu yola
başvurulabileceği ifade edilmektedir.
13
Ancak Türk Hukuk düzenin-
de her hakkın kaynağını TC. Anayasa’sında bulduğu ve Anayasa’nın
da nihayetinde bir “kanun” olduğu göz önünde bulundurulduğunda,
kanunilik ilkesinin geçerli olduğu bir ceza muhakemesi hukuku dü-
zeninde, kıyasa ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, hukuka ay-
kırılık, kanuna aykırılık demektir. Bu sebeple söz konusu yol kullanı-
lırken, amacını aşan ve “kanun yararına” olmayan uygulamalardan
kaçınılmalıdır.
III. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI
Olağanüstü kanun yolları, en temel tanımıyla, kesinleşmiş karar
ya da hükümlerdeki hukuka aykırılıkları gidermeye yönelik olarak
başvurulan yollardır.
CMK uyarınca olağanüstü kanun yolları; “Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisi” (CMK, md. 308), “Kanun Yararına Boz-
ma” (CMK, md. 309-310) ve “Yargılamanın Yenilenmesi” dir. (CMK,
md. 311-323).
12
Kuyucu, s. 26,180.
13
Veli Özer Özbek/Mehmet Nihat Kanbur/Koray Doğan/Pınar Bacaksız/İlker
Tepe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2014, s. 855.