dergi-122

TBB Dergisi 2016 (122)

Ezgi AYGÜN EŞİTLİ

203

Ayrıca Yargılamanın yenilenmesinden farklı olarak kanun yara-

rına bozma talebini inceleyecek merci ilk derece mahkemesi değil,

Yargıtay’dır.

IV. KANUN YARARINA BOZMANIN UNSURLARI

A. Kararın ya da Hükmün Kesinleşmiş Olması

Bu olağanüstü kanun yoluna ancak ilk derece mahkemesince veri-

lip istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar-

lara

karşı gidilebilir.

Bu kesin nitelikteki karar yargılamada verilmek suretiyle ke-

sinleşmiş bir ara karar olabileceği gibi ceza yargılaması esnasında

verilmeyen ancak yetkili mercilerce verildikten sonra ceza hâkimi

veya ceza mahkemesine başvuru üzerine denetlenerek kesinleşen bir

karar da olabilir. Öte yandan bu kararın istinaf ya da temyiz incele-

mesinden geçmeksizin kesinleşen bir son karar (hüküm)

olması da

mümkündür.

Bu kanun yoluna başvurmak bakımından hükmün kanunen isti-

naf

ve temyiz incelemesine tabi olmasına karşın bu yolun kullanıl-

“Hâkimin çekinmesi talebi ile ilgili verilen karar 1412 S.K. halen yürürlükte olan

306. md. uyarınca esas hükümle birlikte bu hükme bağlı olarak temyizen ince-

lenebilir. Bu nedenle temyizen ileri sürülecek hukuka aykırılıkların da neticeye

bağlanacağı kovuşturma süreci henüz bitmemiştir. Hakimin çekinme talebi üze-

rine verilen karar niteliği gereği kesin olsa da, asıl hükümle birlikte temyiz incele-

mesine tabi tutulacak ve hukuka aykırı olması durumunda olağan kanun yoluyla

düzeltilebilecektir” (CGK., 8.1.2014 T., 2013/7007 E., 2014/158 K., www.kazanci.

com., yararlanma tarihi: 10.07.2015).

5271 sayılı CMK’nun 223. maddesi uyarınca; beraat, ceza verilmesine yer olmadı-

ğı, mahkûmiyet, güvenlik tedbiri, davanın reddi ve davanın düşmesi kararları hü-

kümdür. Ayrıca adli yargı dışındaki bir yargı merciine yönelik görevsizlik kararı

da kanun yolu bakımından hüküm sayılır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ise kanunen hüküm değil, karar-

dır. Dolayısıyla kesinleşen kararın kendisi şartları bakımından kanun yararına

bozmaya konu olabilir. Ancak açıklanmayan hükümdeki hukuka aykırılık, hü-

küm kesinleşmedikçe, kanun yararına bozmaya konu edilemeyecektir.

5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hak-

kında Kanun’ un 8. maddesi uyarınca; “Bölge adliye mahkemelerinin, 26.9.2004

tarihli ve 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahke-

melerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesi

uyarınca Resmî Gazetede ilân edilecek göreve başlama tarihinden önce aleyhine

temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar Ceza

Muhakemeleri Usulü Kanununun 322 nci maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı