325 / 473
Kayıtlı Sermaye Sisteminde Yeni Pay Alma (Rüçhan) Hakkının Sınırlandırılması ...
324
Alman Federal Yargıtayı’nın 23.06.1997 tarihli
“Siemens/Nold”
ka-
rarıyla yeni pay alma hakkının sınırlandırılma koşulları değiştiril-
miştir.
31
Mahkeme, yeni pay alma hakkının sınırlandırılma koşulla-
rına ilişkin olarak kabul edilen önceki koşulların ağır olduğu, pratik
olmadığı [BGHZ 136, 133 (136)];
32
bu durumun ortaklıkların ulusal ve
uluslararası sermaye piyasasına girişini ve genişlemesini engelleyi-
ci nitelikte olduğu gerekçesiyle içtihadını değiştirmiştir. Ayrıca yeni
pay alma hakkının sınırlandırılması konusunda stok karar [
Vorrats-
beschluss-
BGHZ 83, 319 (322) - Holzmann] alınmasını öngören önceki
yargı kararlarının, hukuki güvensizliğe neden olduğu kabul edilmiş-
tir.
33
Mahkeme,
“Siemens/Nold”
kararında üç kural öngörmüştür. Bun-
lardan ilki, kayıtlı sermaye sisteminde yeni pay alma hakkı genel ku-
rul kararıyla doğrudan sınırlandırıldığında, kararın uygulanmasına
ilişkin tedbirlerin genel olarak soyut bir şekilde belirleneceği ve genel
kurul kararının ilan edileceğidir. İkinci kural, öngörülen bu tedbirler
ortaklığın menfaatine olmalıdır. Üçüncüsü ise, genel kurulun bu yön-
deki kararının uygulanmasının, yönetim kurulunun takdirine bırakı-
lacağıdır. Mahkemenin bu kararı, yeni pay alma hakkının doğrudan
genel kurul kararıyla sınırlandırılmasıyla ilgili bir olaya dayanmasına
rağmen yönetim kurulunun yeni pay alma hakkının sınırlandırılma-
sı konusunda yetkilendirilmesi bakımından da geçerlidir.
34
Belirlenen
soyut koşullar sayesinde, yönetim kurulunun sınırlandırma kararının
ortaklığın menfaatine olup olmadığı denetlenebilecektir. Yönetim ku-
rulu, somut olayın özelliklerinden sınırlandırma sebebinin yetkilen-
dirme kararına altlanıp altlanamayacağı; sınırlandırmanın ortaklık
menfaatine uygun olup olmadığı konusunda özenli davranmalıdır.
35
Bu süreçte yönetim kurulu, özel durumları bildirerek genel kurulun
onayını alabileceği gibi, özel durumun genel kurul tarafından açıkla-
nan soyut içeriğe dâhil olduğuna ve sınırlandırmanın ortaklık menfa-
ati açısından haklı olduğuna karar verebilir.
36
31
Maslo, s. 68; Schickerling, s. 51.
32
Bayer, in: Kommentar zum Aktiengesetz, § 203, N. 105.
33
Frank Wamser, in: Gerald Spindler/ Eberhard Stilz (Hrsg), Kommentar zum Ak-
tiengesetz, Band 2 §§ 179-410, C.H. Beck, München, 2007, § 203, N. 79; Stamatopo-
ulos, s. 65.
34
Christian Röck, Zweckforfall beim genehmigten Kapital, Eine Untersuchung zu
bestehenden Vorstandspflichten bei gescheiterter Bar- und Sachkapitalerhöhung,
Dr. Kovač, Hamburg 2010, s. 20; Wamser, in: Kommentar zum Aktiengesetz, §
203, N. 80.
35
Röck, , s. 21.
36
Bkz. Bayer, in: Kommentar zum Aktiengesetz, § 203, N. 106-107; Maslo, s. 69 vd.;