233 / 497
Karşı Dava
232
2. Davalı:
Asıl davanın davacısı, karşı dava bakımından davalı konumunda-
dır. Uygulamada davacı-karşı davalı olarak da isimlendirildiği görül-
mektedir. Asıl davada davacı olmayan kişilere yönelik bu dava açıla-
maz.
68
C. Görev
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu m. 5 karşı davada görevi şu
şekilde düzenlemekteydi:
“Mütekabil davanın miktar veya kıymeti asıl davanın miktar veya
kıymetinden çok ise mütekabil davanın kıymeti esastır.”
69
yerinde bir şekilde olarak kabul ettiği gibi, bu davacının sıfatı itibariyle karşı dava
ikamesi hakkı bulunmadığına göre, açılan dava tamamen bağımsız nitelikte bir
davadır ve yukarıda değinildiği gibi bu davanın mesmu olamayacağından red-
dine değil, asıl davadan ayrılmasına karar verilmesi gerekir…” Y. 11. HD. , E.
2000/1524, K. 2000/4972, T. 1.6.2000; “…Davalı ve dava dışı babası harcını da öde-
mek suretiyle açamayacağı da göz önünde bulundurularak, her iki dava hakkında
ayrı ayrı hüküm kurulmak suretiyle…” Y. 3. HD. , E. 2012/18197, K.2013/1398, T.
31.1.2013; “…Karşılık davacı tapu iptalinin kendi mülkiyet hakkına dayalı olarak
değil dava dışı kişi için talep edildiği görülmektedir. Bu durumda adı geçenin
istemi gayrımenkulün aynı ile ilgili olmakla beraber, kendisinin mülkiyet hakkına
dayalı olmadığından reddi gereği…” Y. 12. HD. , E. 2004/7593, K. 2004/12632, T.
17.5.2004.
68
“…Somut olayda, karşılık dava dilekçesi ile, asıl davada davacı olmayan İsviç-
re Sigorta’ya karşı açılmış olup, anılan nedenlerle, bu sigortaya yönelik istemin,
bu davada dikkate alınması mümkün değildir.” Y. 11. HD. , E. 2005/4597, K.
2006/4751, T. 27.4.2006; “…Karşılık dava, yalnız asıl davanın davacısına karşı açı-
lır. Asıl davada taraf (davacı) olmayan üçüncü kişilere karşı dava açılamaz; açıl-
mışsa mahkeme, üçüncü kişiye karşı açılmış olan karşı davayı reddeder ve yalnız
asıl davayı inceleyip, karara bağlar.” Y. 13. HD., E. 2008/5354, K. 2008/ 10629, T.
16.9.2008.
69
Karşı davanın değerinin asıl davanın değerinden fazla olması halinde, mahkeme-
nin görevinin buna göre belirleneceği; asıl davanın değerinin fazla olması duru-
munda ise görevli mahkemenin asıl davanın görüldüğü mahkeme olduğu; asıl
dava asliye hukuk mahkemesinin görevine girmekteyse, her iki davanın da asliye
hukuk mahkemesinde görüleceğine ilişkin Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu
dönemi açısından geçerli olan açıklamalar için bkz. Karslı, s. 228; Kuru, s. 3924
vd.; Önen, s. 176; İpek, s. 25, Soner, s. 51; İyilikli, s. 161 “…Somut olayda asıl dava
sulh hukuk mahkemesinde açılmıştır. Karşılık davanın değeri nazara alındığında
asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Bu durum karşısında sulh hukuk mahke-
mesinin her iki dava hakkında görevsizlik kararı vermesi gerekir.” Y. 3. HD. , E.
2003/7388, K. 2003/7356, T. 12.6.2003; “Dava-karşılık dava şeklinde birlikte görül-
mekte olan davalarda, mahkemenin görevi; davalardan hangisinin görevi yüksek
ise ona göre belirlenir.” Y. 14. HD., E. 1999/7298, K. 1999/7957, T. 15.11.1999 “Asıl